Α’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (1914-1918) – Γράφει ο Ιάσων Μακρυγιάννης

0

Η δεύτερη δεκαετία του εικοστού αιώνα μετά τους δύο Βαλκανικούς πολέμους, τροχοδρομεί  την έναρξη ενός παγκόσμιου για πρώτη φορά πόλεμου, δήθεν εκδικητικού, όπου η σύρραξη μεταξύ των Λαών της Ευρώπης περιλάμβανε για πρώτη φορά και τις στρατιωτικές δυνάμεις της  Αμερικής. Ο πόλεμος ανάγεται ιστορικά ότι προκλήθηκε ως εκδίκηση και εξ’αφορμής της δολοφονίας στο Σεράγεβο του Αρχιδούκα, διαδόχου της Αυστρο-Ουγγρικής Αυτοκρατορίας, Φραγκίσκου Φερδινάνδου (28/6/1914), με έναρξη διασυμμαχικού πολέμου τον μεθεπόμενο μήνα.

Αξίζει ιδιαίτερης αναφοράς ότι το ισοζύγιο ενός θλιβερού θανάτου, έστω και πριγκηπικού, απέσπασε γεγονότα μιας τετραετούς διάρκειας θανάτωσης με πολεμικά όπλα 8,5 εκατομμυρίων Στρατιωτών, ενώ απεβίωσαν λόγω πείνας και κακουχιών, ή σκοτώθηκαν επίσης 14,5 εκατομμύρια ΑΜΑΧΟΙ!

Παράλληλα είναι εξίσου θλιβερό ότι όλοι αυτοί οι θάνατοι και οι εξ’αυτών επιπτώσεις που επήλθαν, επέφεραν μίαν αμφιλεγόμενη ειρήνη η διαφύλαξη της οποίας ανατέθηκε στον ειδικώς προς τούτο ιδρυθέντα οργανισμό «ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ». Επρόκειτο περί ενός οργανισμού που αποδείχτηκε αδύναμος να διατηρήσει την ειρήνη, ενώ με τις «αδυναμίες» λειτουργίας του τροχοδρόμησε δύο δεκαετίες αργότερα τον ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ γνωστό για την επιβολή  της ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ των Λαών.

ΟΙ «ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ» ANTIMETΩΠEΣ ΤΗΣ «ΑΝΤΑΤ» ΚΑΤΑ ΤΟΝ Α΄ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟΥ (1914-1918)

Στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι «ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ» της ΕΥΡΩΠΗΣ, η Γερμανία και Αυστρο-Ουγγαρία, και αργότερα η Οθωμανική Αυτοκρατορία και η Βουλγαρία που συντάχθηκαν μαζί τους, συγκρούστηκαν με την «ΑΝΤΑΝΤ» που συνέπηξαν σε Ενιαίο Μέτωπο, η Βρετανία, η Γαλλία, η Σερβία και η Αυτοκρατορική Ρωσία (αργότερα προσχώρησαν η Ιταλία, η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ρουμανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες) .

Ο αρχικός ενθουσιασμός όλων των πλευρών για σύντομη και αποφασιστική νίκη άρχισε να υποχωρεί, καθώς ο πόλεμος οδήγησε σε αδιέξοδο με δαπανηρές μάχες και την εφαρμογή της τακτικής των χαρακωμάτων κυρίως στο Δυτικό μέτωπο, εκτεινόμενο από τη βόρεια θάλασσα προς τα ελβετικά σύνορα. Εφάμιλλες της προσφοράς των δυνάμεων της Δύσης (ΑΝΤΑΝΤ) στάθηκαν οι αχανείς εκτάσεις του Ανατολικού (Ρωσικού) μετώπου, οι οποίες δεν επέτρεπαν μεγάλη  χρήση της τακτικής χαρακωμάτων, όμως η σφοδρότητα των συγκρούσεων κάλυπτε με την «εν όπλοις» δυναμική των πολυάριθμων στρατευμάτων της, ισοδύναμη ισχύ των στρατιωτικών δυνάμεων του Δυτικού μέτωπου.

Ο επιμερισμός της μαχητικότητας στα δύο μέτωπα επ΄ουδενί δύναται να αγνοήσει τις σφοδρές μάχες που σημειώθηκαν επίσης στη βόρειο Ιταλία, τα Βαλκάνια και την Οθωμανική Τουρκία. Συγκρούσεις και αποβιβάσεις υλικού και στρατιωτών πραγματοποιήθηκαν και στη θάλασσα με ναυμαχίες στην Μεσόγειο κα υπήρξε ελαφρά χρήση της πολεμικής αεροπορίας.

Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής: Κατάργηση υφιστάμενου απομονωτισμού του Κράτους

Τον Απρίλιο του 1917, επήλθε μια σημαντική αλλαγή στις εχθροπραξίες, όταν η γερμανική τακτική ενός εκτεταμένου υποβρυχιακού πολέμου οδήγησε τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής από τον ισχύοντα απομονωτισμό της χώρας να εμπλακεί  στην καρδιά των πολεμικών στγκρούσεων. Τα νέα στρατεύματα και ο τέλειος  εξοπλισμός του αμερικανικού εκστρατευτικού σώματος, υπό την ηγεσία του στρατηγού John J. Pershing, σε συνδυασμό με έναν πιο ασφυκτικό από ποτέ αποκλεισμό των γερμανικών λιμανιών, βοήθησαν να γείρει τελικά η πλάστιγγα των πολεμικών επιχειρήσεων προς όφελος της Αντάντ, γεγονός που προσέδιδε  επιταχυνση στην λύση του Πολέμου.

ΡΩΣΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ (Οκτ. 1917)

Το  πλεονέκτημα που απέκτησαν οι δυνάμεις της ΑΝΤΑΝΤ διά της εισαγωγής των ΗΠΑ στον Α΄Π.Π. υπέρ τους «μετ’ ού πολύ» σχεδόν αντισταθμίστηκε από τα γεγονότα που διαδραματίζονταν στο ανατολικό μέτωπο του πολέμου.

Από τις αρχές του 1917 η Ρωσία, μία από τις βασικές δυνάμεις της Αντάντ, βρισκόταν σε αναβρασμό. Το Φεβρουάριο του ίδιου έτους, η ανεπαρκής διαχείριση του πολέμου από την τσαρική κυβέρνηση είχε συμβάλει στην υποκίνηση μια λαϊκής εξέγερσης, της Φεβρουαριανής Επανάστασης. Αυτή η επανάσταση εξανάγκασε σε παραίτηση τον τσάρο Νικόλαο Β’ και οδήγησε στο σχηματισμό προσωρινής κυβέρνησης από φιλελεύθερους και σοσιαλιστές, τελικά υπό την ηγεσία του Αλεξάντρ Κερένσκι, μέλους κόμματος των Σοσιαλεπαναστατών.                                                                                 Το σύντομο πείραμα της πλουραλιστικής δημοκρατίας είχε χαοτικά αποτελέσματα και, κατά τους θερινούς μήνες, η συνεχιζόμενη επιδείνωση της κατάστασης στο μέτωπο του πολέμου και οι ολοένα και πιο δυσχερείς οικονομικές συνθήκες οδήγησαν στην εξέγερση των Ρώσων εργατών, στρατιωτών και ναυτών (τα «Ιουλιανά»).

Η επενέργεια  της Ρωσικής Επανάστασης που ενέσκυψε στο Ευρωπαϊκό Θέατρο πολέμου συνοδευόμενη από ένα αιμοσταγή και εκτεταμένο χρονικά εμφύλιο πόλεμο στη ρωσική επικράτεια που οδήγησε στην πτώση του Τσαρικού καθεστώτος, επιδείνωσε την κατάσταση που υπήρξε στο στο ανατολικό μέτωπο και ανάγκασε την Μαρξιστική ηγεσία των εργατών-Μπολσεβίκων, προς όφελος της συμμαχίας των «Κεντρικών Δυνάμεων» και ιδιαίτερα  της Γερμανίας του Κάιζερ,να αποσπαστεί από την συμμαχία της ΑΝΤΑΝΤ και να αχθεί σε ιδιαίτερη συνθήκη  ειρήνης με τη Γερμανία.

ΟΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΝΤΑΝΤ ΠΡΟΕΛΑΥΝΟΥΝ·

Οι «Κεντρικές Δυνάμεις» παραδίδονται

Το Καλοκαίρι του 1918 τα στρατεύματα της ΑΝΤΑΝΤ με συντονισμένη «επίθεση των 100 ημερών», όπως μετονομάστηκε αργότερα, κυριάρχησαν του Δυτικού μετώπου μέχρι σημείου να αναγκάσουν τις Γερμανικές δυνάμεις Αμύνης να μεταθέσουν την Αμυντική τους Γραμμή στον ποταμό «ΜΑΡΝΗ» και άρχισαν να προελαύνουν ακατάπαυστα προς το Βερολίνο, ανεξάρτητα από τα νικηφόρα αποτελέσματα των στρατευμάτων των υπολοίπων Κεντικών Δυνάμεων, τα οποία την ίδια περίπου χρονική  περίοδο στο Δυτικό μέτωπο είχαν φτάσει νικηφόρα στα περίχωρα του Παρισίου, όπου τα βρήκε τελικά η εις βάρος τους ανακωχή. Οι «ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ» με πρώτη τη Βουλγαρία, τον Σεμπτέμβριο του 1918 υπέγραψαν συμφωνία ΑΝΑΚΩΧΗΣ και το ίδιο έλαβε χώρα με την ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑτον επόμενο μήνα. Στις 3 Νοεμβρίου, στην Πάντοβα της Ιταλίας υπέγραψαν επίσης ΑΝΑΚΩΧΗ οι ΑΥΣΤΡΟ-ΟΥΓΓΡΙΚΕΣ στρατιωτικές δυνάμεις με αυτές της ΑΝΤΑΝΤ. Απέμεναν πλέον οι Γερμανικές Στρατιωτικές δυνάμεις οι οποίες άρχισαν να δείχνουν σημάδια αυτοδιάλυσης ενώ στο εσωτερικό της χώρας σημειώθηκε ο ξεσηκωμός των ναυτεργατών στο περιώνυμο λιμένα του Κιέλου, για να ακολουθήσουν  μετά άλλες  εξεγέρσεις στις μεγάλες πόλεις της Γερμανίας (Φρανκφούρτη, Μόναχο, Ανόβερο) με τους εργάτες και αυτόμολους          στρατιώτες «μετ’ού πολύ» να συγκροτήσουν την «ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ» με τα «ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ των ΕΡΓΑΤΩΝ» (Βαυαρία), με αποτέλεσμα την αποσταθεροποίηση του πολιτεύματος της χώρας.

ΕΚΕΧΕΙΡΙΑ

Υπό την πίεση γενικευoμένων ταραχών του Γερμανικού Λαού στις μεγάλες πόλεις  στις 9 Νοεμβρίου 1918 ο Αυτοκράτορας ΚΑΪΖΕΡ ΠΑΡΑΙΤΉΘΗΚΕ του Γερμανικού Θρόνου. Στις 11 Νοεμβρίου γερμανική αντιπροσωπεία, με επικεφαλής πολιτικό  στέλεχος του Καθολικού Κόμματος, συναντήθηκε με αντιπροσωπεία των νικητριών δυνάμεων της Αντάντ με επικεφαλής τον Γάλλο γενικό διοικητή στρατηγό ΦΟΣ σε ένα βαγόνι στο δάσος της Κομπιέν και αποδέχθηκε τους  όρους της εκεχειρίας. (Σημ.: Στο ίδιο βαγόνι στο ίδιο σημείο έγινε η παράδοση της Γαλλία στις νικήξτριες Γερμανικές στρατιωτικές δυνάμεις κατά τον Β΄Π.Π.)

ΑΠΩΛΕΙΕΣ κατά τον  Α’ Π.Π (1914-1918)         

Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν ένας από τους πλέον καταστροφικούς στη σύγχρονη ιστορία μέχρι το 1918 όταν και έληξε.

Καμιά επίσημη υπηρεσία δεν κρατούσε ακριβή στοιχεία των απωλειών αμάχων κατά τα χρόνια του πολέμου, αλλά μελετητές ισχυρίζονται ότι τουλάχιστον 13.000.000 άμαχοι έχασαν τη ζωή τους άμεσα ή έμμεσα λόγω των εχθροπραξιών.

Ιάσων Μακρυγιάννης
Τ. Γεν. Δ/ντης Πολυμέσων και ΜΜΕ

Αφήστε μια απάντηση

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιό σας!
Εισαγάγετε εδώ το όνομά σας