ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΕΣ
Γράφει η Πόπη Βραχιώτη – Λυμπεροπούλου
Πριν από αρκετές μέρες ο γνωστός στην πόλη μας λαογράφος, κ. Δημήτριος Κολέτσος, είχε την ευγενή καλωσύνη να μου χαρίσει το τελευταίο του πόνημα με τίτλο: «Τι είπαν για την Ελλάδα και τους Έλληνες» ξένοι επώνυμοι αλλά και Έλληνες, άνθρωποι της διανόησης.
Όπως εισαγωγικά αναφέρει ο κ. Κολέτσος, στην ανάγκη να ανατρέξει στις απόψεις διακριτών προσωπικοτήτων και να τις καταγράψει, τον ώθησε η κατάσταση που βιώνει τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα, η οποία σημαδεύεται από μεγάλης έντασης και έκτασης κρίση.
Μια κρίση που την χαρακτηρίζει «ηθική, εθνική, αξιών, απαιδευσίας κλπ.» Έτσι προσπαθεί ο ορθόφρων αυτός συμπολίτης μας, μέσα από αποφθεγματικές φράσεις που εκφράζονται ως γνωμικά, να προβάλει τη συμβολή της Ελλάδας στον παγκόσμιο πολιτισμό και να δείξει το δρόμο ενός φωτισμού που πρέπει να περπατήσουμε. Και εδώ μας ανοίγει μια συζήτηση εξαιρετικά γόνιμη θαρρώ, που οφείλουμε να την κάνουμε.
Κατ’ αρχήν, αγαπητοί αναγνώστες, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είμαστε ένας λαός γόνιμος πνευματικά, ένας λαός έξυπνος ή έστω από τους εξυπνότερους λαούς της γης. Η ελληνική ευφυΐα από τους καιρούς των πρώτων αποίκων – πριν από τους λαμπρούς πολιτισμούς, τον κλασικό και τον ελληνιστικό – η οποία μεταφύτευσε το «δαιμόνιο της φυλής» στις ακροθαλασσιές του Πόντου και της Μεσογείου, έδωσε λαμπρές εξετάσεις. Και αυτό οφείλεται στο κατόρθωμα του συγκεκριμένου λαού με κοφτερή ματιά, μ’ ευκίνητο πνεύμα, με αντιληπτική και αφομοιωτική ικανότητα, ο οποίος πήρε στα χέρια του τον θολό κόσμο της Ανατολής και τον έκαμε κόσμο διαφανή, σαφή, ακριβομετρημένο, αρμονικό.
Η ελληνική μυθολογία, η οποία συνδέει πραγματικά γεγονότα και με πλάσματα της φαντασίας, υποδηλώνει τις υπεράνθρωπες προσπάθειες που κατέβαλαν οι ποντοπόροι Έλληνες για την κατόπτευση και την προσπέλαση μακρινών τόπων, που ξεπεράστηκαν και απέκτησαν τη μορφή άθλων. Άθλοι που εκφράζουν το ανήσυχο ελληνικό πνεύμα που αναζητούσε πλούτο, δόξα και περιπέτειες. Παράδειγμα η Αργοναυτική εκστρατεία στα χρυσοφόρα κοιτάσματα της Κολχίδας, αλλά και οι δώδεκα άθλοι του Ηρακλή, όπου οι τέσσερις τελευταίοι πραγματοποιήθηκαν στο χώρο που εκτείνεται από τον Βόσπορο μέχρι τον Καύκασο και την Αζοφική. Αυτός ήταν ο Έλληνας! Όπου για όλα, όσα έπραξε, θαυμάστηκε και επαινέθηκε από τους άλλους και τελικά πίστεψε στην παντοδυναμία της εξυπνάδας του. Αλλά η εξυπνάδα δεν επαρκεί από μόνη της.
Για να εννοηθεί τι εννοούμε, θα παραθέσουμε ένα παράδειγμα απλό. Το παράδειγμα στην εκπαίδευση. Σ’ αυτή, αγαπητοί αναγνώστες, θα συναντήσουμε παιδιά με αστραφτερό μυαλό, τα οποία προσπαθούν ν’ αποκτήσουν τη γνώση χωρίς να κοπιάσουν. Στηριζόμενα στην εξυπνάδα τους γίνονται αλαζονικά, απειθάρχητα και ασυμβίβαστα προς τον ολόγυρά τους κόσμο. Σε αντίθεση με κάποια άλλα παιδιά, τα οποία δεν υπερτιμούν την αντιληπτική και αφομοιωτική τους ικανότητα, συναισθάνονται την ευθύνη της σπουδής και μελετούν συστηματικά. Αυτά τα παιδιά που οι άλλοι, οι «έξυπνοι», τα αποκαλούν ειρωνικά «σπασίκλες». Όμως οι σπασίκλες παράγουν αποτέλεσμα σε μια υγιή κοινωνία, η οποία σέβεται την αξία και ότι την επιτηδειότητα και είναι αυτά που δικαιώνονται και επιτυγχάνουν.
Αυτά σε υγιείς κοινωνίες, όπως επισημάναμε. Όμως η Ελλάδα δεν συμπεριλαμβάνεται πλέον σ’ αυτές. Η Ελλάδα νοσεί. Και νοσεί βαρύτατα, γιατί επέτρεψε να κυριαρχήσουν σ’ αυτή νοοτροπίες και αντιλήψεις που την αλλοτρίωσαν και την οδήγησαν σε κρίσιμη φάση «ηθική, εθνική, αξιών, απαιδευσίας κλπ.», όπως επισήμανε ο κ. Δημ. Κολέτσος.
Έτσι οι Έλληνες, που παλιότερα θαυμάστηκαν για την πολιτιστική τους δραστηριότητα, έπαυσαν να προοδεύουν και να συνεισφέρουν στην υπόθεση του Πολιτισμού, αντίθετα με άλλους λαούς που παλιότερα ζούσαν σε πνευματικά σκοτάδια και σήμερα με την προσπάθεια και το μόχθο τους βγήκαν στο προσκήνιο της Ιστορίας, όπου η συμβολή τους στην πολιτιστική πρόοδο είναι θεμελιώδης λ.χ. οι Ευρωπαϊκοί λαοί, οι λαοί της Β. Αμερικής, η Ιαπωνία, η Ρωσία κ.α.
Οι τελευταίες επισημάνσεις μας, αγαπητοί αναγνώστες, σκοπό έχουν να μας παρακινήσουν σε μια αλλαγή της νοοτροπίας, που έχει παγιωθεί τελευταίως στη χώρα μας και την έχει οδηγήσει στην παρακμή, με πρώτο μας μέλημα να απελευθερώσουμε την εκπαίδευση των νέων μας από τα δεσμά της μετριότητας και της κακότητας, ώστε να εξυγιανθεί, επειδή αυτή συνιστά το μέλλον αυτού του τόπου.