Στην δύσκολη εποχή που διάγουμε διαπιστώνουμε μία αύξηση των κρουσμάτων ενδοοικογενειακής βίας και δολοφονιών αλλά και βιασμών γυναικών και παιδιών. Πολλά έχουν γραφτεί ήδη γι΄αυτά, με την διαπίστωση ότι χρειάζεται μεγαλύτερη ανάλυση εμβάθυνση. Αυτό όμως δεν πρέπει να μας οδηγήσει σε ανασταλτικότατα, αναμονή και αδράνεια. Απαιτείται άμεση ανάληψη αρχικών μέτρων διαχείρισης.
Η θέση και τα δικαιώματα της γυναίκας στην κοινωνία μας.
Στην εποχή μας παρά τους μεγάλους φεμινιστικούς αγώνες επί ένα και πλέον αιώνα, τις μεγάλες κινητοποιήσεις και τα ψηφίσματα της ΕΕ και του ΟΗΕ:
- Εξακολουθεί να παρατηρείται ενάσκηση βίας και θάνατοι πολλών γυναικών από ξυλοδαρμό, είτε από ένδεια σε όλες σχεδόν τις χώρες, ακόμη και του Δυτικού κόσμου.
- Οι αμοιβές των γυναικών για παροχή εργασίας εξακολουθούν στις περισσότερες χώρες, να κυμαίνονται σε χαμηλότερα επίπεδα από αυτές των ανδρών.
- Οι γυναίκες δεν μετέχουν ισότιμα και αξιοκρατικά στην λήψη αποφάσεων σχεδόν σε όλους τους επαγγελματικούς τομείς.
- Οι δουλειές του σπιτιού παραμένουν γυναικεία υπόθεση και δεν υπάρχει καμία ουσιαστική αναγνώριση οιασδήποτε μορφής για την εργασία αυτή.
- Σε πολλές χώρες (και του Δυτικού κόσμου πλέον) αυξάνονται οι γυναίκες που τους επιβάλλεται να κυκλοφορούν με μαντήλες και μισο-καλυμμένα πρόσωπα.
- Οι αγοραπωλησίες νεαρών κοριτσιών από την οικογένεια τους και ο ακρωτηριασμός των σεξουαλικών οργάνων τους δεν συμβαίνει μόνο σε περιοχές της Ασίας και της Αφρικής αλλά και στη ίδια τη χώρα μας από μετανάστες.
Αντί η κοινωνία μας να βελτιώνεται ταχύτατα στα ζητήματα ισότητας των φύλων, δείχνει δύο ισχυρές τάσεις που διατηρούν το χάσμα.
- Ένα μεγάλο τμήμα γυναικών που έχει καλύτερη πρόσβαση στην εκπαίδευση και σε καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, έχει ήδη εξισώσει τη θέση του από πλευράς ικανοτήτων και δυνατοτήτων για κοινωνικές και εργασιακές διεκδικήσεις ως προς τους άνδρες.
- Ένα άλλο όμως συνεχώς αυξανόμενο τμήμα νέων γυναικών εξακολουθεί να καταπιέζεται, χωρίς ελπίδα βελτίωσης, εάν η πολιτεία δεν λάβει έγκαιρα τα απαιτούμενα μέτρα.
Χρειαζόμαστε επειγόντως ένα “ Φεμινιστικό πολιτικό ακτιβισμό”, γιατί στη κοινωνία μας εξακολουθούν να μένουν ανοικτά πολλά ζητήματα όπως:
- Το δικαίωμα αυτοδιάθεσης του σώματος της γυναίκας και της αναπαραγωγικής της ικανότητας,
- Η καταπίεση, η ενδο-οικογενειακή βία.
- Οι άδειες και τα επιδόματα μητρότητας.
- Οι εργασιακές διακρίσεις και η ανισότητα των μισθών για την ίδια εργασία.
- Η σεξουαλική παρενόχληση, η προβολή της γυναίκας ως σεξουαλικό αντικείμενο και η σεξουαλική βία.
- Οι κοινωνικές διακρίσεις
- Η πατριαρχία και τα στερεότυπα (λόγω παραδοσιακών ρόλων των φύλων),
- Τα εισαγόμενα απάνθρωπα έθιμα και παραδόσεις εις βάρος των γυναικών.
Αμερόληπτος Φεμινισμός
Ο “Αμερόληπτος Φεμινισμός”, είναι μια πολιτική ιδεολογία αστικής, ηθικής και νομικής ισότητας που έρχεται να συμπληρώσει την έννοια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και η οποία διακρίνεται ξεκάθαρα από τον “γυναικοκεντρισμό” που κυριαρχεί στην συνηθισμένη αντίληψη για τον “φεμινισμό”. Βασικός στόχος του είναι η ενίσχυση του ρόλου της γυναίκας στην κοινωνία και η διασφάλιση των δικαιωμάτων της, με σκοπό τελικά την αμεροληψία έναντι των δύο φύλων, ως μόνιμη κοινωνική κατάσταση στην εργασία, στην λήψη αποφάσεων, στην εκπαίδευση, στην πολιτική και γενικά σε όλους τους τομείς της κοινωνικής και οικογενειακής ζωή.
Ο “Αμερόληπτος Φεμινισμός” επιδιώκει μία κατάσταση η οποία να επιτευχθεί με θεσμικό τρόπο και με κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες όμως δεν μπορεί να θέτουν σε αντίκρουση τους άνδρες και δεν πρέπει να καταλήγουν να είναι άδικες εις βάρος τους. Σκοπός αυτής της μορφής αμερόληπτης πολιτικής δεν είναι μία συλλήβδην επαναστατική αλλαγή, αλλά η εφαρμογή ενός μεταρρυθμιστικού πλαισίου με συγκεκριμένες θετικές διακρίσεις υπέρ των γυναικών, έως ότου επιτευχθεί η επιδιωκόμενη ισότητα δικαιωμάτων.
Είναι αναγκαία η πρόβλεψη μίας “ευέλικτης ποσόστωσης”, που να ενισχύει μεν τη θέση της γυναίκας στον εργασιακό χώρο, να μην ακυρώνει όμως την εργασιακή αποτελεσματικότητα σε συγκεκριμένους εργασιακούς τομείς όπου χρειάζονται να υπερισχύουν συγκεκριμένα βιολογικά και συμπεριφορικά χαρακτηριστικά που χαρακτηρίζουν τα δύο φύλα. Δεν πρέπει να συγχέεται η ισοτιμία με την ομοιότητα.
- Ποσόστωση στο Δημόσιο και στην Πολιτική:
- Είναι αναγκαία η συνέπεια στην πολιτική της ποσόστωσης στα θεσμικά όργανα και σε συνδυασμό με πολιτικές κοινωνικοποίησης των γυναικών και αξιοκρατίας οι θέσεις να στελεχώνονται από τις πραγματικά καλύτερες. Η ποσόστωση αυτή αφορά και στις κυβερνητικές θέσεις και όχι μόνο στην έκθεση στα ψηφοδέλτια.
- Η ποσόστωση ναι μεν διευκολύνει στην ενεργό συμμετοχή στα συλλογικά όργανα του Δημοσίου και στα θεσμικά κέντρα λήψης αποφάσεων, όμως μόνη της δεν θεραπεύει το πρόβλημα των στερεοτύπων και της μη αντικειμενικής συμπεριφοράς. Χρειάζονται παράλληλα δράσεις καταπολέμησης των στερεοτύπων, για αλλαγή συμπεριφορών και αξιών με δράσεις στη παιδεία και τον πολιτισμό.
- Ποσόστωση στα Δ.Σ Εταιρειών.
- Υπάρχει ψήφισμα του Ευρωπ. Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2011 σχετικά με την ανάγκη συμμετοχής γυναικών στην διοίκηση των επιχειρήσεων.
- Η ποσόστωση αυτή θα είναι καλύτερα εάν ισχύει πέραν της οικογενειακής συμμετοχής, με βάση βιογραφικά και ικανότητες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των επιχειρήσεων, ώστε να αποφύγουμε μία επιφανειακή επιβολή του μέτρου (με το πρόσχημα της οικογενειακής σχέσης).
- Θητεία γυναικών :
- Μία 6μηνη σε εθελοντική βάση θητεία των γυναικών σε κατάλληλες υπηρεσίες των ενόπλων δυνάμεων ή σε κοινωνική εργασία, θα συνέβαλε θετικά στη κοινωνικοποίηση των γυναικών και στην αποδοτικότητα των Ε.Δ. και κοινωνικών υπηρεσιών.
- Ενδοοικογενειακή Βία :
Μπορεί να είναι σωματική , σεξουαλική, ψυχολογική, συναισθηματική, οικονομική. Η ενδοοικογενειακή βία είναι σύνθετο φαινόμενο με θύματα κυρίως γυναίκες (1στις 4) και παιδιά , ενώ τελευταία παρατηρείται αύξηση σε ψυχολογική και σωματική βία με θύματα άνδρες (1 στους 7). Όσον αφορά τα μέτρα αντιμετώπισης:
- Καταπολέμηση της Ενδοοικογενειακής βίας Οι θεσμοί στον τομέα αυτόν δεν λειτουργούν αποδοτικά, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις όπου οι προστατευτικές ρυθμίσεις των θεσμών έγιναν αντικείμενο εκμετάλλευσης (π.χ. παράνομες νομιμοποιήσεις αλλοδαπών γυναικών και εκμετάλλευσή τους, με το πρόσχημα ότι υπήρξαν θύματα βίας).
- Καταπολέμηση στερεοτύπων στους βιασμούς: π.χ. στο δικαστήριο καταλογίζεται συχνά συνυπευθυνότητα, αναγνωρίζοντας στο ανδρικό φύλο την γενετήσια ορμή , ενώ σε ένα κορίτσι που έκανε αρχικά λάθος επιλογή είναι ελάχιστα αποδεκτό το δικαίωμα στη πορεία της σεξουαλικής επαφής να αλλάξει γνώμη.
- Θεσμοί Κοινωνικής Μέριμνας και Προστασίας:
- Βελτίωση των Κοινωνικών Θεσμών Μέριμνας που να προλαμβάνουν, να διαχειρίζονται αλλά και να θεραπεύουν ει δυνατόν καταστάσεις Ενδοοικογενειακής βίας αλλά και Επανορθωτικής δικαιοσύνης, με ιδιαίτερη σημασία στους θεσμούς του κοινωνικού Λειτουργού και του διαμεσολαβητή αντίστοιχα;.
- Υποχρεωτικό προγαμιαίο συμβόλαιο για όλους τους γάμους.
- Δράσεις ενημέρωσης σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης.
- Πολύπλευρες επαναλαμβανόμενες καμπάνιες για άρση στερεοτύπων.
- Παρότρυνση για κοινωνική δραστηριότητα (η βία σχετίζεται ή οδηγεί σε κοινωνική απομόνωση).
- Θεσμικά μέτρα επαρκούς υποστήριξης των θυμάτων.
- Πορνεία :
Η νομοθεσία χρειάζεται εκσυγχρονισμό στον τομέα αυτό. Σχετικά μέτρα που μπορούν να αναληφθούν:
- Αυστηροί έλεγχοι και ποινές για το εμπόριο λευκής σαρκός. Συστράτευση όλων των ελεγκτικών μηχανισμών και οργανισμών (Ελληνικών και ξένων) για καταπολέμηση του trafficking γυναικών και της παιδικής πορνείας .
- Ειδική μέριμνα για έλεγχο και υποστήριξη ομάδων υψηλού κινδύνου (μετανάστες, αθίγγανοι). Σε επίσκεψή μου σε συνοικισμό αθίγγανων συνάντησα κορίτσι 14 ετών με τρία παιδιά αγνώστου πατρός. Διερευνώντας περισσότερο, διαπίστωσα ανυπαρξία της πολιτείας σε περιπτώσεις σαν κι αυτές.
- Νομιμοποίηση πορνείας (προϋποθέσεις υγιεινής, ιατρικοί έλεγχοι, ασφαλιστικές εισφορές, συμμετοχή στα δημοτικά και κοινωνικά τέλη) με ταυτόχρονα ουσιαστικά μέτρα απαγόρευσης της πορνείας του δρόμου.
- Κατάλληλη Πρόβλεψη και για εταιρικά σχήματα.
- Οίκοι ανοχής που σέβονται την αξιοπρέπεια εργαζομένων και πελατών . Αισθητική αναβάθμιση και με συγκεκριμένους πολεοδομικούς όρους (π.χ. όπως λειτουργεί στο δήμο Θεσσαλονίκης). Να προβλεφθεί ποσόστωση ως προς το πληθυσμό ανά γεωγραφική περιοχή. Επ’ ουδενί όμως να μετατραπούν σε γκέτο και σε” “τουριστική ατραξιόν”.
- Ισότητα έναντι Θεού και Ανθρώπων:
- Ο ρόλος της θρησκείας είναι σημαντικότατος στη καταπολέμηση των αρνητικών στερεοτύπων για την γυναίκα.
- Προς την κατεύθυνση αυτή θα βοηθούσε ο εκσυγχρονισμός των εκκλησιαστικών ρυθμίσεων και τελετουργικών που θα επέτρεπε την ισότιμη συμμετοχή και πρόσβαση των γυναικών σε παραδοσιακά άβατα της Εκκλησίας.
