Πριν μερικά χρόνια (Ιανουάριο του 2020) είχα ασχοληθεί με τους ιδιωτικούς στρατούς σε ότι αφορά το Διεθνές Δίκαιο και τις προβλέψεις του γι αυτούς. (INTERNATIONAL RESPONSIBILITY FOR CRIMES CARRIED OUT BY “MERCENARIES” AND “PRIVATE MILITARY COMPANIES” ACTING ON BEHALF OF A STATE).
Στην μελέτη αυτή τονιζόταν ότι:
«Τρία είναι τα βασικά προβλήματα με το νομικό καθεστώς των μισθοφόρων του Wagner :
1) Η Wagner δεν είναι μια πραγματική “Private Military Company”. Και ο ποινικός κώδικας της Ρωσίας θέτει εκτός νόμου ομάδες όπως η Wagner, παρά το γεγονός ότι η Μόσχα την χρησιμοποιεί σε ξένα εδάφη, χωρίς να αναλαμβάνει διεθνή ευθύνη για τις δράσεις της. Δεν υπάρχει νόμιμα καταχωρημένη εταιρεία που να λειτουργεί με αυτό το όνομα, και δεν υπάρχει καμία λογοδοσία για την ομάδα ή τους υπαλλήλους της.
2) Η Μόσχα και η Wagner δεν τηρούν τα διεθνή πρότυπα και τους κανόνες για τις PMC. Η Μόσχα δεν έχει υποστηρίξει το έγγραφο του Μοντρέ για τις ιδιωτικές εταιρείες ασφαλείας και δεν είναι μέλος του Διεθνούς Κώδικα Δεοντολογίας για την Ένωση Ιδιωτικών Παρόχων Ασφάλειας. Η Wagner υπολείπεται κατά πολύ των απαιτήσεων του κώδικα, δεδομένης της θέσης της εκτός νόμου και της αναφερόμενης χρήσης καταδίκων.
3) Η πρόσληψη της Wagner είναι επικίνδυνη για την Ρωσία όχι μόνο για τα εγκλήματά που έχει κάνει στην Ουκρανία, στην Αφρική και στην Συρία, αλλά μπορεί να αποτελέσει και κίνδυνο για την ίδια την Ρωσία εάν συνεχίσει να εξοπλίζεται και να υποθάλπεται η εγκληματική της δράση. Πως θα μπορούσε να διαλυθεί μία τέτοια δύναμη ή να ελεγχθεί για τον τρόπο που ενεργεί; Η Wagner έχει δείξει ότι μπορεί να ενεργεί με αντιεπαγγελματικούς τρόπους, και εξακολουθούν να υπάρχουν υποψίες ότι εμπλέκεται στη δολοφονία Ρώσων δημοσιογράφων καθώς και Ρώσων αντικαθεστωτικών.»
Πριν λίγες ημέρες υπό τον φόβο ότι η Ρωσική κυβέρνηση (συγκεκριμένα ή ηγεσία των Ρωσικών Ε.Δ. -Soigu και Gearsimov) ήθελε να αποδυναμώσει την ισχύ της και να τους εντάξει με συμβόλαια στις Ρωσικές δυνάμεις, είδαμε την αντίδραση του Prigozhin, ο οποίος στην ουσία με το πραξικόπημα που ξεκίνησε διαπραγματεύθηκε την επιβίωσή του και την ύπαρξη της Wagner ως η ομπρέλα ασφαλείας του.
Ο ΕΧΘΡΟΣ ΤΟΥ ΕΧΘΡΟΥ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ ΦΙΛΟΣ ΜΟΥ;
Στο τεράστιο αυτό δίλημμα που βασανίζει την διεθνή πολιτική από αρχαιοτάτων χρόνων βρέθηκε με το πραξικόπημα αυτό όλος ο Δυτικός κόσμος χθες.
Εάν επικρατούσε ο Prigozhin και τον είχε υποστηρίξει η Δύση, θα αναγκαζόταν στην συνέχεια να συζητάει με ένα σφαγέα εγκληματία;
Και ποιος θα ήταν χειρότερος τελικά, ο Prigozhin ή ο Putin; Με τον φόβο να επικρατήσει ο Prigozhin ο Putin φάνηκε λιγότερο απεχθής.
Αλλά και ο Prigozhin να μην ήταν και να υπήρχε άλλος κρυφός από πίσω, ποιος μας λέει ότι δεν θα ήταν κάποιος ιέραξ από τις μυστικές υπηρεσίες (έχουν τον τρόπο τους αυτοί) ή π.χ. ο Medvedev ο οποίος εμφανίζεται περισσότερο σκληροπυρηνικός από τον Putin;
Πολύ σωστά συνεπώς η Δύση δεν πήρε θέση στην συγκεκριμένη διαμάχη. Θα γελούσε όλος ο κόσμος αν κατέληγε να βλέπαμε τον Baiden να χαιρετάει τον Prigozhin και τον Macron να τον υποδέχεται στις Βερσαλλίες.
Ο PUTIN Η WAGNER ΚΑΙ Ο PRIGOZHIN
Είναι πολύ πιθανόν ο Pytin να θέλει να αποκαταστήσει το κύρος του και θα χρειασθεί κάποιες γρήγορες νίκες με ταυτόχρονη επίδειξη αποφασιστικότητας. Και είναι πολύ πιθανόν να αποκεφαλίσει όσους ενεπλάκησαν στον πραξικόπημα με τον τρόπο του (οι εκπαραθυρώσεις δεν φθάνουν, χρειάζεται και κάποιους να τους καταδικάσει νομιμοφανώς ως παράδειγμα) .
Τις δυνάμεις της Βάγκνερ τις χρειάζεται μεν αλλά όχι οπωσδήποτε τον Prigozhin. Όλο και κάποιος άλλος σφαγέας θα βρεθεί, άλλωστε οι μισθοφόροι της Wagner, που έλαβαν αμνηστία, γρήγορα αποκαθήλωσαν τον Prigozhin καθυβρίζοντάς τον τώρα που τους εγκατέλειψε καταφεύγοντας όπως λένε τα Δημοσιεύματα στην Λευκορωσία. Η προσπάθεια ελέγχου της Wagner προχώρησε και τα μέλη της υπογράφουν συμβόλαια και εντάσσονται στον Ρωσικό στρατό, όσοι δεν θέλουν μπορούν να γυρίσουν στην πολιτική ζωή ή να φύγουν εκτός χώρας (τι θα γίνει με τους εγκληματίες που απελευθερώθηκαν από τις φυλακές δεν ξέρει κανείς).
Πολλοί της Βάγκνερ που δεν εντάχθηκαν στην Σοβιετικό Στρατό ή δεν θέλησαν να υπογράψουν συμβόλαια, είναι πιθανόν να καταφύγουν κι αυτοί στην Λευκορωσία, δεδομένου ότι ο Lukashenko ήδη ετοίμασε στρατόπεδο για να εκπαιδεύσει τα στρατεύματά του με την βοήθεια των μαχητών της Wagner.
Ο Prigozhin έχει εξαφανισθεί (και καλά κάνει εάν θέλει να ζήσει), όμως εκτιμώ ότι η Δύση θα πρέπει να είναι έτοιμη να τον συλλάβει σε περίπτωση που βγει εκτός Λευκορωσίας-Ρωσίας (για να σωθεί) και να τον παραπέμψει στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Θα ήταν εξαιρετικός μάρτυρας για τα Ρωσικά εγκλήματα στην Ουκρανία. Και ίσως να είναι μια επιλογή γι’ αυτόν, αν και ο χρόνος καθίσταται εξαιρετικά πιεστικός για το μέλλον του και την επιβίωσή του.
Η τύχη του Soigu και Gerasimov παραμένει ερωτηματικό. Εάν είχαν μείνει πιστοί στον Putin και γνώριζε ο ίδιος την προσπάθεια τους να ξεφορτωθούν τον Prigozhin και να αποδυναμώσουν την επικίνδυνα ισχυροποιημένη Βάγκνερ, δύσκολα θα τους αποκαθηλώσει, το πολύ – πολύ να τους αλλάξει δι’ αναβαθμίσεως τους με κάποιο τρόπο.
Όμως από ότι είχε δημοσιευθεί πολύ πριν, γνώριζε και είχε εγκρίνει την προσπάθεια ελέγχου της Wagner (ίσως όμως όχι της απομόνωσής της και της φονικής αποδυνάμωσης της στο πεδίο της μάχης, που μπορεί να ήταν πρωτοβουλία των Soigu – Gerasimov). Εάν δεν είχαν την έγκρισή του και θεωρήσει ότι τον πρόδωσαν, μαύρο φίδι που τους έφαγε, αν και πρέπει να τηρήσει κάποια προσχήματα νομιμότητας.
Ο Ρωσικός στρατός με την προσπάθεια του να ελέγξει την Wagnerρ, μου δίνει την εντύπωση ότι προσπαθεί να αποκτήσει νομιμοποίηση, ενισχύοντας την άμυνα των περιοχών που έχει καταλάβει, σταθεροποιώντας κατά το δυνατόν το μέτωπο, χωρίς να επιδιώκει στο αμέσως προσεχές μέλλον σημαντικές επιθετικές ενέργειες.
ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ
Τελικά ο εχθρός τους εχθρού μου δεν μπορεί να είναι φίλος μου, εάν είναι το ίδιο και χειρότερος εγκληματίας από αυτόν. Ευκαιριακά μπορεί να φανεί χρήσιμος αλλά πάντα υπάρχει ο κίνδυνος να μην μπορεί να ελεγχθεί μετά την επικράτησή του.
Δίδαγμα σημαντικό και διαχρονικό στην Διεθνή Πολιτική.
