Κατάργηση του δικαιώματος του βέτο στην ΕΕ θέλει η Γερμανία, άρθρο του Υποναυάρχου ε.α. Στέλιου Φενέκου

0

Την κατάργηση του δικαιώματος των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο βέτο για τα θέματα εξωτερικής πολιτικής ζήτησε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας ώστε η ΕΕ «να μην γίνεται όμηρος εκείνων που παραλύουν την ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική».  «Όποιος το κάνει, παίζει με τη συνοχή της ΕΕ. Το λέω εντελώς ανοιχτά: το βέτο πρέπει να φύγει – ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι και εμείς μπορεί να μειοψηφήσουμε», δήλωσε ο κ. Μάας κατά τη διάρκεια της διάσκεψης των Γερμανών πρέσβεων στις 7 Ιουνίου 2021.  Πρόσθεσε μάλιστα και την πρόθεσή του να τεθεί το ζήτημα στις συζητήσεις για το μέλλον της Ευρώπης.

Είναι γεγονός ότι το δικαίωμα ΒΕΤΟ έχει μειωθεί όσον αφορά τα θέματα που μπορεί μία χώρα να το ενασκήσει, κυρίως σε θέματα εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, ενταξιακών διαπραγματεύσεων, ασφάλειας  και άμυνας αλλά και σε κρίσιμα οικονομικά θέματα του Ευρωπαϊκού προϋπολογισμού και της φορολογίας. Πολλά άλλα ζητήματα που πριν απαιτούσαν ομοφωνία (συνθήκες μέχρι και την Νίκαια), με την συνθήκη της Λισαβόνας απαιτούν πλέον QMV (Qualified majority voting – 55% των κρατών, που αντιπροσωπεύουν το 65% του πληθυσμού της ΕΕ- αυξημένη πλειοψηφία).

Προφανώς μια τέτοια ριζική αλλαγή, ενάντια σε μία θεμελιώδη ιδρυτική αρχή της ΕΕ, απαιτεί αναθεώρηση των Συνθηκών της ΕΕ. Καθώς όμως αυτό φαίνεται να ωριμάζει και σε άλλα μέτωπα – π.χ στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης – δεν αποκλείεται η διαδικασία να εκκινήσει σύντομα.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι το ποιες θα είναι οι συνέπειες που θα έχει η ενδεχόμενη κατάργηση ή ο περεταίρω περιορισμός του βέτο. Υπάρχουν δύο απόψεις:

  1. Για τους υποστηρικτές της κατάργησης, θα σηματοδοτηθεί η μετάβαση σε μια πιο δημοκρατική ΕΕ, στην οποία η πλειοψηφία θα αποφασίζει (με σταθμισμένο κριτήριο φυσικά που εγείρει πολλά ερωτήματα για την δημοκρατικότητά του).
  2. Για τους επικριτές, θα πρόκειται για ένα αποφασιστικό και μη αντιστρεπτό βήμα προς τη ρήξη με τις ιδρυτικές αρχές της ΕΟΚ και της ΕΕ, που προέβλεπαν απόλυτη ισοτιμία ανάμεσα σε όλα τα κράτη-μέλη ανεξαρτήτως μεγέθους και πληθυσμού, καθώς και με το τέλος της ΕΕ όπως την γνωρίσαμε ως σήμερα.

Εάν τελικά προωθηθεί η βούληση της Γερμανίας και εφαρμοσθεί, τότε η ΕΕ των δύο ή των περισσότερων ταχυτήτων (γνωστό παλιό σενάριο που εκφράσθηκε από την Γερμανία) θα είναι μια πραγματικότητα. Σε αυτή την περίπτωση, δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς ότι οι μικρότεροι και ασθενέστεροι θα βρεθούν σε δεινή θέση, καθώς οι αποφάσεις που θα λαμβάνονται από τους ισχυρότερους θα τους καταστήσουν παρίες και θα μεγαλώνουν το χάσμα εις βάρος τους.

Και τότε θα αναγκασθούν είτε να ακολουθήσουν το Ηνωμένο Βασίλειο εκτός ΕΕ, με τεράστιο κόστος, ελπίζοντας σε κάτι καλύτερο εκτός ΕΕ, είτε θα προσκολληθούν, χωρίς δυνατότητα διεκδικήσεων στο «διευθυντήριο».

Εκτός και αν επιχειρήσουν να συγκροτήσουν ένα δικό τους μπλοκ, που τυπικά θα είναι μεν εντός της ΕΕ, αλλά ουσιαστικά θα ανταγωνίζεται τις αποφάσεις των μεγάλων, οι οποίοι θα προσπαθήσουν να μειώσουν την ισχύ του μπλοκ και να το στραγγαλίσουν με τις αποφάσεις τους, περιορίζοντας δραματικά την πρόσβαση στα κονδύλια από τα κοινοτικά ταμεία.

Αφήστε μια απάντηση

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιό σας!
Εισαγάγετε εδώ το όνομά σας