Κοινωνική πολιτική αρχ. Αθ. Δημοκρατίας – Μέρος β, άρθρο του Θεμιστοκλή Σολόπουλου

0

Αγαπητοί φιλαναγνώστες, παρά τα όσα κατέθεσα στο προηγούμενο σημείωμα θεωρώ , ότι είναι αναγκαίο να κατατεθούν και άλλα πλέον χαρακτηριστικά μέτρα της Αθηναϊκής πολιτείας ώστε να γίνει πλήρως αντιληπτό πως επεδίωκε η δημοκρατία εκείνη την ευδαιμονία των πολιτών της. Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι τα μέτρα παροχές είχαν την προστασία του νόμου «Τους εντός τριών μνών κεκτημένους και το σώμα πεπηρωμένους, ώστε μη δυνασθαι μηδέν έργον εργάζεσθαι, δοκιμάζειν μεν την Βουλήν, διδόναι δε δημοσία τροφήν δύο οβολούς εκάστω ημέρας. Και ταμίας εστίν αυτοίς κληρωτός» (Αριστοτέλης Αθηναίων Πολιτεία )

[Όσοι δεν μπορούν να κάνουν οποιαδήποτε εργασία επειδή έχουνε σωματική αναπηρία αλλά και έχουνε περιουσία μέχρι τρείς μνές εξετάζονται από την Βουλή και το δημόσιο για κάθε μέρα τους παρέχει δύο οβολούς βοήθημα. Το έργο αυτό το πραγματοποιεί η ειδικός ταμίας με κλήρωση.] ,

ώστε να μην αποτελούν απλή φιλανθρωπία αλλά και να αποδεικνύεται ο σεβασμός προς την προσωπικότητα των δικαιούχων.

Το αθηναϊκό κράτος συνεχώς δια διαφόρων τρόπων προσπαθεί να επιτύχη την ευπρεπή διαβίωση των πτωχότερων πολιτών του και την κατά το δυνατόν ελάφρυνση των οικονομικών των υποχρεώσεων  . Ένας εξ αυτών ήταν και οι λητουργίες οι οποίες εξυπηρετούσαν ένα πλέγμα επιπλέον, καλλιτεχνικών αθλητικών θρησκευτικών πολεμικών και άλλων αναγκών της αθηναϊκής κοινωνίας. Οι κύριες λητουργίες ήσαν α) χορηγεία (περί τα καλλιτεχνικά ) β) αρχιθεωρία (περί τα θρησκευτικά) γ) εστίαση (περί τα κοινωνικά )  δ) γυμνασιαρχεία (περί τα αθλητικά) ε) τριηραρχία (περί τα πολεμικά)  της λητουργίες αυτές θα τις γνωρίσουμε μία προς μία και ακολουθώντας της ρύση του φιλοσόφου Επικτήτου ΄΄αρχή παιδείας ή των ονομάτων επίσκεψης΄΄ , τόσο η γνώση της ετυμολογίας όσο και η ορθογραφία της λέξεως θα βοηθήσει ώστε να γίνει κατανοητή πλήρως η αξία αυτής της δραστηριότητος.

Η λέξη λοιπόν έχει ως βάση την λέξη ΛΕΩΣ = λαος (η λέξη οξύνεται στο ω)

το ΛΗΙΤΟΝ = πρυτανείο  όπου διαμένουν οι πρυτάνεις και παράγεται έργον υπέρ του λαού

ΛΗΙΤΟΝ + έργον = λητουργείν εν συναιρέσει ΛΗΤΟΥΡΓΕΝ

άρα ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΙ  = έργον υπέρ του λαού

οι λειτουργίες τα έργα υπερ του λαού είναι εξαιρετικά δαπανηρές τα δε έξοδα αναλαμβάνουν εύποροι πολίτες, δια κλήρου και σε πολλές περιπτώσεις ήσαν περισσότεροι του ενός. Οι πολίτες αυτοί απελάμβαναν εξαιρετικών τιμών και σεβασμού τόσον από τον λαό όσον και από την πολιτεία. Το πόσον σημαντικές ήσαν αυτές οι λειτουργίες αποδεικνύεται από την παρουσία κρατικών αξιωματούχων υψηλοτάτου επιπέδου οι οποίοι ασκούσαν εποπτεία.

ΧΟΡΗΓΕΙΑ

ο εύπορος πολίτης ο οποίος ανελάμβανε να συγκρότηση ένα χορό (12 -15 ) ατόμων , την εξεύρεση χοροδιδασκάλου όπως επίσης και ένα αυλητή αλλά και τους απαραίτητους υποκριτές (ηθοποιούς) ώστε να πραγματοποιηθεί η παρουσίαση ενός ποιητικού έργου δραματικού ή σατυρικού στους δραματικούς αγώνες αλλά και η οικονομική αποζημίωσης όλων αυτών ήταν ο και ΧΟΡΗΓΟΣ ονομαζόμενος. Εάν το ποιητικό έργο το οποίο είχε στηρίξει έπαιρνε το πρώτο βραβείο ο χορηγός του ετιμάτο από την πολιτεία με ένα χάλκινο λέβητα και το δικαίωμα στον χορηγό ανεγέρσεως ΧΟΡΗΓΗΚΟΥ ΜΗΝΕΙΟΥ στον ωραιότερο δρόμο των αρχαίων Αθηνών. Το μοναδικό χορηγικό μνημείο που διασώθηκε υπάρχει στην συνοικία της Πλάκας γνωστό ως το φανάρι του Διογένους. Ο χορηγός νικητής ήταν ο Λυσικράτης, όταν περάσετε κάποια φορά από εκεί μην το προσπεράσετε αλλά διαβάσετε σε επιγραφή του 334-333 π.Χ.   «ΛΥΣΙΚΡΑΤΗΣ ΛΥΣΙΘΕΙΔΟΥ ΚΙΚΥΝΕΥΣ ΕΧΟΡΗΓΕΙ ΑΚΑΜΑΝΤΙΣ ΠΑΙΔΩΝ ΕΝΙΚΑ ΘΕΩΝ ΗΥΛΕΙ ΛΥΣΙΑΔΗΣ ΑΘΗΝΑΙΟΣ ΕΔΙΔΑΣΚΕ ΚΑΙ ΕΥΑΙΝΕΤΟΣ ΗΡΧΕ» .

Οι δραματικοί αγώνες στην πόλη των Α οργανώθηκαν για πρώτη φορά από τον Πεισίστρατο των τύραννο το έτος 536π.Χ (61η ολύμπιάς)

 

ΓΥΜΝΑΣΙΑΡΧΙΑ

(Αθλητική μέριμνα της Αθ. Πολιτείας)

Ο αθλητισμός στην αρχαία Ελλάδα, όπως όλοι γνωρίζεται έπαιξε έναν σημαντικότατο ρόλο τόσο στη υγεία των προγόνων μας όσο επίσης και στην τέχνη, την θρησκεία, τον πόλεμο και την πολιτική αναπόσπαστο δρώμενο των ελληνικών κοινωνιών ανά τους αιώνες. Ο αθλητισμός λοιπόν στην αρχαία Ελλάδα είχε τεράστια σπουδαιότητα πράγμα το οποίο είναι ευδιάκριτο στους πανελλήνιους αγώνες, στην Ολυμπία, Δελφούς (πύθια), Κόρινθο (ίσθμια) και Νεμέα (νέμεα) των οποίων και μόνο ο αριθμός καταδεικνύει  και προϋποθέτει μεγάλο ενδιαφέρον από την πλευρά του λαού αλλά και εκ μέρους των πόλεων κρατών της εποχής εκείνης μη εξαιρουμένης της Αθηναϊκής πολιτείας η οποία καλλιεργούσε τον αθλητισμό τόσο χάριν γόητρου στα αθλητικά πράγματα όσο και χάριν της ευρωστίας της νεολαίας της. Η αθηναϊκή πολιτεία λοιπόν, διατηρεί πληθώρα γυμνασίων τα επισημότερα των οποίων ήσαν το Λύκειο, το Κυνόσαργες αλλά και αυτό της Ακαδημίας.

Οι ανάγκες επιστασίας, οργανώσεως, ευπρεπίας όπως και η επάνδρωσης με το αναγκαίο προσωπικό δημιούργησε το πολυδάπανο της συντήρησης και της λειτουργίας τους αν δε προστεθεί και το πλήθος των αθλητικών και θρησκευτικών εορτών τότε γίνεται αντιληπτή η παρουσία γυμνασίαρχου ο οποίος θα αναλάβει και τα έξοδα αυτής της λειτουργίας.

Το έργο του γυμνασίαρχου ήταν επίσης κρίσιμο και πολύπλοκο διότι οι χώροι αυτοί δεν ήσαν απλοί χώροι εκγύμνασης αλλά και παιδεύσεως της τελευταίας  πραγματοποιουμένης από ρήτορες, σοφούς και άλλους αξιόλογους Αθηναίους άνδρες ιδιαίτερης θέσεως και κύρους εντός Αθηναϊκής κοινωνίας. Πέραν λοιπόν των δαπανών τις οποίες ανελάμβανε ο γυμνασίαρχος η παρουσία του είχε εκτεταμένες υποχρεώσεις και δικαιώματα, και ειχε επίσης την δυνατότητα και υποχρέωση να ενεργή ώστε να επικρατή ευταξία κάθε είδους. Χαρακτηριστικό είναι ο αριθμός των γυμνασίαρχων δέκα τον αριθμόν ένας από κάθε αθηναική φυλή. Ο αριθμός των γυμνασιαρχών αυτός ήταν αναγκαίος διότι έπρεπε να εκπροσωπηθούν όλες οι αθηναικές φυλές αλλά και να μειωθούν τα οικονομικά βάρη.

Δεν θα ήταν άσκοπο να κατατεθή ότι η δαπάνη μιας λαμπαδηδρομίας και μάλιστα αυτής της μεγάλης εορτής των Παναθηναίων ανερχόταν στο ποσό των 1200 δραχμών, όταν η ημερησία δαπάνη και αμοιβή ενός ανειδίκευτου εργάτη ήταν 3 οβολοί (μία δραχμή=έξι οβολοί). Η πολιτεία τιμούσε τον γυμνασίαρχο με το δικαίωμα της αρχιθεωρίας δικαίωμα εξόχως τιμητικό.

Έρρωσθαι

 

 

Η συνέχεια στο επόμενο φύλλο

Αφήστε μια απάντηση

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιό σας!
Εισαγάγετε εδώ το όνομά σας