Μπορεί η κρίση του κοροναϊού να προσφέρει στην Ελλάδα μία ευκαιρία για πραγματική αλλαγή; – γράφει ο Α. Σαρρής

0

Αλέξανδρος Σαρρής

Ομότιμος καθηγητής Διεθνούς Οικονομικής και Ανάπτυξης του  ΕΚΠΑ

 

 

Ο Αλβέρτος Αϊνστάϊν κάποτε είπε ότι στη μέση κάθε κρίσης υπάρχει μία μεγάλη ευκαιρία. Σε αυτό το κείμενο θα ήθελα να επισημάνω την μεγάλη ευκαιρία που παρουσιάζεται στην Ελλάδα με την κρίση του κοροναϊού.

Έχουν γραφτεί πολλά σχετικά με το αναπτυξιακό πρόβλημα της Ελλάδας και τα εμπόδια που υπάρχουν στην αλλαγή πολλών κακώς κειμένων. Για παράδειγμα όλοι παραδέχονται ότι ο δημόσιος τομέας έχει γίνει αντικείμενο κομματικής εκμετάλλευσης, με αναξιοκρατικούς και αχρείαστους κομματικούς διορισμούς που έχουν φουσκώσει τις δημόσιες δαπάνες. Επίσης είναι γνωστό ότι η δυσκαμψία και η αναποτελεσματικότητα της δημόσιας  διοίκησης καθώς και η όποια διαφθορά υπάρχει στις συναλλαγές των πολιτών με το δημόσιο, οφείλονται σε αναξιοκρατικούς διορισμούς και προαγωγές.

Με την ίδια λογική οι κανόνες και μηχανισμοί της δημόσιας διοίκησης έχουν διαμορφωθεί έτσι ώστε να επιδέχονται παρεμβάσεις από κομματικούς παράγοντες και έτσι να διαιωνίζουν το πελατειακό κράτος.

Τα προβλήματα αυτά έχουν διαχυθεί στην Ελληνική οικονομία και κοινωνία και έχουν δημιουργήσει ένα κλίμα αναξιοκρατίας, που απογοητεύει ένα μεγάλο μέρος των πολύ ικανών και δημιουργικών νέων που υπάρχουν στην Ελλάδα, πολλοί από τους οποίους καταφεύγουν στο εξωτερικό για να αξιοποιήσουν τις ικανότητές τους. Επίσης έχουν διαμορφώσει ένα κλίμα δυσπιστίας και αναξιοπιστίας όλων των Ελλήνων προς οποιαδήποτε άποψη λογική ή μη που ακούγεται από τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας και τον τύπο.

Το κλίμα αυτό της αναξιοπιστίας εκμεταλλεύονται τα κόμματα της οποιασδήποτε αντιπολίτευσης για να προωθήσουν απόψεις και θέσεις που αρκεί να είναι αντίθετες με τις κυβερνητικές, άσχετο αν είναι σωστές οι τελευταίες ή όχι.

Τους τελευταίους μήνες όμως έχουμε δει κάτι που δεν έχουμε ξαναδεί.

Η μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων, άσχετα με την κομματική τους τοποθέτηση, ακούν προσεκτικά και πιστεύουν αυτά τα οποία λέει κάθε μέρα ο καθηγητής λοιμωξιολόγος κος Σωτήρης Τσιόδρας, και ο υφυπουργός κος Νίκος Χαρδαλιάς.

Επίσης είναι γεγονός ότι η μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων έχουν αποδεχτεί και τα συνιστώμενα μέτρα, χωρίς πολλές αντιρρήσεις. Σε μία πρόσφατη μάλιστα δειγματοληψία που είδα στην τηλεόραση, αναφέρθηκε ότι η πλειοψηφία των ερωτηθέντων (πάνω από 80%) , ανεξάρτητα κομματικής τοποθέτησης, θεωρεί τα μέτρα σωστά.

Κανένας σχεδόν δεν αμφισβητεί την εγκυρότητα των ειδικών που μας πληροφορούν κάθε ημέρα.

Το αναπάντεχο και λογικό ερώτημα είναι σε τι οφείλεται αυτή η γενική αποδοχή των συστάσεων και μέτρων που επιβλήθηκαν, καθώς και η αξιοπιστία, σε μία κυβέρνηση “κακής δεξιάς”, και μάλιστα σε μία χώρα όπου η πλειοψηφία των κατοίκων είναι καχύποπτοι, επιφυλακτικοί και δύσπιστοι; Κατά την γνώμη μου αυτό οφείλεται στο ότι η αντιμετώπιση της κρίσης  έχει γίνει αντικειμενικά χωρίς κομματικά κριτήρια και προτιμήσεις και βασισμένη  επιμελώς στους καλύτερους σχετικούς και ειδικούς επιστήμονες που διαθέτουμε (και έχουμε ευτυχώς αρκετούς). Από όλους νομίζω είναι παραδεκτό ότι και η ενημέρωση αλλά και οι συστάσεις που γίνονται δεν έχουν κομματικό χαρακτήρα, αλλά μόνο ένα χαρακτήρα οφέλους προς όλους. Αυτή η απρόσμενη αξιοπιστία και η καθολική αποδοχή και παραδοχή  είναι πρωτόγνωρες για την Ελλάδα, και είναι τα βασικά στοιχεία της ευκαιρίας που μας παρουσιάζει η κρίση.

Τα συστατικά της επιτυχίας της αντιμετώπισης  της κρίσης είναι νομίζω προφανή.

Πρώτον η θεμελίωση της τεχνικής αντιμετώπισης της κρίσης στο επιστημονικό δυναμικό της χώρας και των έγκυρων Ελλήνων επιστημόνων της διασποράς (πολλοί από τους οποίους θέλουν και χαίρονται να βοηθήσουν την χώρα προέλευσής τους).

Δεύτερον η σταθερή και πολύ προσιτή ενημέρωση του κοινού με τρόπο που δεν δημιουργεί ερωτήματα. Χαρακτηριστικό αυτής της προσέγγισης είναι η απάντηση των αρμοδίων σε ότι ερωτήματα έχουν οι πολίτες και μέσω αυτών οι δημοσιογράφοι. Τρίτον και εξίσου σημαντικό είναι η μη κομματική αντιμετώπιση της κρίσης, έτσι ώστε ο πολίτης να γνωρίζει ότι όποια μέτρα λαμβάνονται έχουν σαν αντικείμενο το συνολικό κοινωνικό όφελος.

Επειδή η αντιμετώπιση της κρίσης έχει αναγνωριστεί  παγκοσμίως ως πολύ αποδοτική και σωστή, και η χώρα μας έχει γίνει για πρώτη φορά στον παγκόσμιο έγκυρο τύπο (πχ. από τους New York Times) αντικείμενο εγκωμίων από όλους όσους παλιά μας κατηγορούσαν σαν καταφερτζήδες και αναξιόπιστους, πράγμα βέβαια που μας κάνει όλους υπερήφανους, είναι απαραίτητο να συνεχιστεί αυτή η υπερκομματική λογική στην αντιμετώπιση των πολλών και δύσκολών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα μας, ανεξάρτητα από το ποιος θα αναλάβει την διακυβέρνηση της χώρας στο μέλλον.

Λίγα λόγια για τον Αλέξανδρο Σαρρή

Ο Α. Σαρρής είναι καθηγητής από το 1982 στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) και από το 2015 είναι ομότιμος καθηγητής. Από το 2003 έως το 2010 ήταν διευθυντής της Διεύθυνσης Εμπορίου και Αγορών του Παγκοσμίου Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ. Εχει διδακτορικό στα οικονομικά από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μασσαχουσέττης (ΜΙΤ) των ΗΠΑ, και ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϋ ΗΠΑ από το 1976 μέχρι το 1982. Ειδικεύεται στον χώρο της διεθνούς οικονομικής και ανάπτυξης με έμφαση στην αγροτική ανάπτυξη, μακροκλαδικά υποδείγματα, διανομή εισοδήματος και φτώχεια, ανάλυση αγορών και τιμών πρώτων υλών, εφαρμοσμένη διεθνή οικονομική, ανάλυση αγροτικού ρίσκου,. Εχει γράψει πάνω από 15 βιβλία και μονογραφίες και πάνω από 70 επιστημονικά άρθρα. Εχει επαγγελματική εμπειρία σε πάνω από 20 αναπτυσσόμενες χώρες, και έχει συμμετάσχει σε συμβουλευτικά και διοικητικά όργανα σε διάφορους Ελληνικούς και διεθνείς οργανισμούς.

Αφήστε μια απάντηση

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιό σας!
Εισαγάγετε εδώ το όνομά σας