Η νόσος Πάρκινσον είναι μια χρόνια προοδευτικά εξελισσόμενη εκφυλιστική νόσος του εγκεφάλου που επηρεάζει κυρίως την κίνηση. Λέγοντας εκφυλιστική εννοούμε ότι κάποια από τα νευρικά κύτταρα πεθαίνουν γρηγορότερα – εκφυλίζονται. Αυτό δεν συμβαίνει ξαφνικά, αλλά προοδευτικά και έτσι τα συμπτώματα της νόσου με τον καιρό επιδεινώνονται.
Η νόσος Πάρκινσον αποτελεί κυρίως νόσο των ηλικιωμένων και έχει συχνότητα 3% στον γενικό πληθυσμό. Η νοσηρότητα στον πληθυσμό αυτό είναι 3 φορές μεγαλύτερη απ’ ότι στον φυσιολογικό πληθυσμό και επιδημιολογικές μελέτες αναφέρουν ότι περί το έτος 2040 η νόσος του Πάρκινσον θα αποτελεί την 2η συχνότερη αιτία θανάτου μετά τον καρκίνο.
Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων η νόσος Πάρκινσον δεν κληρονομείται. Ωστόσο, οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει αρκετά γονίδια υπεύθυνα για την εμφάνιση της νόσου σε έναν πολύ μικρό αριθμό οικογενειών παγκοσμίως.
Ο μέσος όρος της ηλικίας εμφάνισης είναι τα 60 έτη. Περίπου το 1% των ανθρώπων σε ηλικία άνω των 60 ετών παρουσιάζει τη νόσο, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Εταιρείας για τη Ν. Πάρκινσον (E.P.D.A.). Στο 10% περίπου των ασθενών η διάγνωση γίνεται πριν τα 50. Υπάρχει και η νεανική μορφή της νόσου που εμφανίζεται σε άτομα κάτω των 40 ετών και σε ποσοστό 5-10% του συνόλου των ασθενών με νόσο Πάρκινσον.
Τα αίτια της νόσου Πάρκινσον παραμένουν άγνωστα. Όμως υπάρχει συστηματική έρευνα για την ανακάλυψη της αιτίας όπως επίσης και για την συσχέτισή της με περιβαλλοντικούς και γενετικούς παράγοντες.
Ποια είναι τα συμπτώματα της νόσου του Πάρκινσον;
Τα συμπτώματα τα χωρίζουμε σε αυτά που αφορούν την κίνηση και σε αυτά που δεν την αφορούν.
Τα κινητικά συμπτώματα είναι ο τρόμος στην ηρεμία (τρέμουλο) που είναι συνήθως στα χέρια, η βραδύτητα στις κινήσεις όπως στο περπάτημα και το ντύσιμο, η δυσκαμψία των μυών και η αστάθεια ή διαταραχή στην ισορροπία, που μπορεί να προκαλεί συχνά πτώσεις.
Τα μη κινητικά συμπτώματα μπορεί να είναι υπόταση, αυξημένη εφίδρωση, διαταραχές του ύπνου, κατάθλιψη, δυσκοιλιότητα και εύκολη κόπωση. Κάθε ασθενής μπορεί να μην εμφανίζει όλα τα συμπτώματα.
Πώς γίνεται η διάγνωση της νόσου του Πάρκινσον;
Η διάγνωση της νόσου του Πάρκινσον γίνεται μόνο με την κλινική εξέταση. Ένας έμπειρος νευρολόγος θα διαπιστώσει αν έχετε τη νόσο, από τα συμπτώματα που θα του αναφέρεται και από την εξέταση που θα σας κάνει. Δεν υπάρχει καμία εξέταση που να επιβεβαιώνει τη νόσο. Υπάρχουν μόνο, εξετάσεις που θα σας συστήσει ο νευρολόγος σας για να αποκλείσει άλλες παθήσεις που μοιάζουν με τη νόσο του Πάρκινσον πριν να λάβετε την κατάλληλη θεραπεία.
Υπάρχει θεραπεία για τη νόσο του Πάρκινσον;
Δεν υπάρχει μέχρι στιγμής θεραπεία της νόσου του Πάρκινσον ή ένας τρόπος αποτροπής της εξέλιξης της.
Υπάρχουν όμως αρκετά φάρμακα που βελτιώνουν σημαντικά τα συμπτώματα για πολλά χρόνια, βελτιώνοντας έτσι την ποιότητα ζωής. Η φαρμακευτική θεραπεία στηρίζεται στην αναπλήρωση των επιπέδων ντοπαμίνης στον εγκέφαλο.
Υπάρχει και η χειρουργική αντιμετώπιση, όταν τα φάρμακα έχουν μεν δράση, αλλά δεν ελέγχουν συνεχώς τα συμπτώματα. Οι ασθενείς πρέπει να πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια για να είναι κατάλληλοι για την χειρουργική αντιμετώπιση. Η συμβουλή μιας εξειδικευμένης ομάδας νευρολόγων μπορεί να σας απαντήσει εάν πληρούνται τα κριτήρια της χειρουργικής θεραπείας. Η φυσική άσκηση επίσης έχει αποδειχτεί ότι βοηθά πολύ στον έλεγχο των συμπτωμάτων και την ευεξία.
Πεθαίνεις από τη νόσο του Πάρκινσον;
Δεν πεθαίνεις από τη νόσο του Πάρκινσον. Ωστόσο, η νόσος εξελίσσεται, τα συμπτώματα χειροτερεύουν και εμφανίζονται νέα. Ο ρυθμός εξέλιξης την νόσου είναι μοναδικός για κάθε ασθενή. Συνήθως όμως είναι μια αργά εξελισσόμενη νόσος. Πολλοί όμως αναγκάζονται να σταματήσουν την εργασία τους και η ποιότητα ζωής με τη πάροδο των ετών επιδεινώνεται σημαντικά.
Ο Αρ. Βασιλείου είναι ειδικός Νευρολόγος
Εξειδεικευθείς Μεγάλη Βρετανία στο Southmead Hospital, Bristol, UΚ
