Ο Μάνιος Κούριος Δεντάτος (4ος αιώνας π.Χ.) Ρωμαίος πολιτικός και στρατιωτικός, έφτασε στο ανώτερο αξίωμα του Υπάτου και διατήρησε τον τίτλο αυτό για τρεις θητείες αν και καταγόταν από την κατώτερη τάξη των πληβείων.
Το αξίωμα αυτό κυρίως κατά την έναρξη του θεσμού και με την λήξη της Ετρουσκικής κυριαρχίας και την εγκαθίδρυση της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας ουσιαστικά αντικαθιστούσε τον θεσμό του βασιλιά με την παρουσία δύο υπάτων, οι οποίοι είχαν το δικαίωμα της αρνησικυρίας.
Οι Ύπατοι αρχικά εκλέγονταν από την αριστοκρατική τάξη των Πατρικίων και ουσιαστικά ήταν οι ανώτεροι άρχοντες του κράτους κατά τις περιόδους ειρήνης και αρχηγοί του στρατού τις πολεμικές περιόδους.
Ο Δεντάτος κατά την διάρκεια της θητείας του περιόρισε την κυριαρχία των Γαλατών, και φαίνεται πως ήταν αυτός που εκδίωξε τον Έλληνα βασιλιά της Ηπείρου Πύρρο από την Ιταλία. Στα επιτεύγματά του η ήττα των Σαμνιτών από τους Ρωμαίους.
Οι Σαμνίτες ήταν αρχαίος λαός που ζούσε κυρίως στις νότιες και κεντρικές περιοχές της κάτω Ιταλίας πριν αφομοιωθούν πλήρως στο Ρωμαϊκό κράτος. Ενώ αρχικά συμμάχησαν με τους Ρωμαίους, εντούτοις χρειάστηκαν τρείς πόλεμοι ενάντια στη Ρώμη πριν τελικά ενσωματωθούν. Αναφέρεται επίσης ότι κατά την διάρκεια των Καρχηδονιακών πολέμων αρκετοί από αυτούς πολέμησαν στο πλευρό των Καρχηδόνιων και ενάντια στη Ρώμη, συμμαχώντας με τον περίφημο στρατηγό Αννίβα.
Ο Κούριος Δεντάτος ωστόσο, έμεινε στην ιστορία κυρίως για τον αδέκαστο και αχρημάτιστο χαρακτήρα του. Ο ιστορικός Κάτων αναφέρει ένα περιστατικό όπου αντιπροσωπεία των Σαμνιτών προσπάθησε να επηρεάσει τις αποφάσεις του προσφέροντάς του χρυσάφι από τα δημόσια ταμεία. Οι απεσταλμένοι εντυπωσιάστηκαν από την λιτότητά του καθώς τον συνάντησαν να τρώει σε ένα σκαμνί δίπλα στη φωτιά με ένα ξύλινο πιάτο στα χέρια του.
Έχει μείνει στην ιστορία η δήλωσή του όταν μεταξύ άλλων ούτε λίγο ούτε πολύ τους είπε : «…ανόητοι, ο Μάνιος Κούριος προτιμάει να εξουσιάζει τους πλούσιους παρά να γίνει ο ίδιος πλούσιος … επίσης να θυμάστε ότι εγώ δεν είναι δυνατό ούτε στη μάχη να νικηθώ ούτε με χρήματα να διαφθαρώ….».
Πέραν της αδιάφθορης και μοναδικής προσωπικότητας αυτού του Ρωμαίου πολιτικού είναι βέβαιο πως η στάση του εξέφραζε τις ανώτερες ηθικές και κοινωνικές αξίες καθώς και την πατριωτική στάση των περισσότερων Ρωμαίων πολιτών, κατά τους πρώτους αιώνες, όπου η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία έφτασε στο απόγειο της ακμής της, κυριαρχώντας έναντι όλου του γνωστού τότε κόσμου.
Οι περισσότεροι ιστορικοί συμφωνούν πως ένας από τους βασικούς λόγους που σταδιακά, και κύρια μετά τον Γ’ Καρχηδονιακό πόλεμο και την καταστροφή της Καρχηδόνας, ( της μόνης δύναμης εκείνη την εποχή που απείλησε την απόλυτη κυριαρχία των Ρωμαίων), η αυτοκρατορία διαλύθηκε, ήταν ο ηθικός και κοινωνικός ξεπεσμός.
Ανεπαρκείς και διεφθαρμένοι αυτοκράτορες, προτίμησαν να προσφέρουν στο λαό “ άρτο και θεάματα” στο Κολοσσαίο και τις επαρχιακές αρένες , προκειμένου να παραμένουν στη εξουσία αποφεύγοντας τις εξεγέρσεις και τη λαϊκή δυσαρέσκεια, σε αντάλλαγμα μιας εικονικής ηρεμίας που σταθερά οδηγούσε σε αποσάθρωση των θεσμών, υποβάθμιση του ρόλου της Συγκλήτου και των δομών της κρατικής εξουσίας.
Η ιστορία απέδειξε πολλές φορές στο πρόσφατο μα και στο απώτερο παρελθόν ότι η κοινωνική, η ηθική κρίση και η κρίση αξιών, προηγείται οποιασδήποτε οικονομικής κρίσης, οποιασδήποτε κοινωνικής αποσάθρωσης και καταστροφής.
Οι περισσότερες κοινωνίες, ενώ δείχνουν να εντοπίζουν παραλληλισμούς ανάλογου κοινωνικού ξεπεσμού , ωστόσο στην πράξη αδυνατούν να εφαρμόσουν τα διδάγματα της ιστορίας. Ο Μάνιος Κούριος εκτός από μοναδική περίπτωση, εξέφραζε σίγουρα και την κοινωνική ηθική της εποχής του που αναζητούσε τέτοια πρότυπα.
Στη σύγχρονη Ελληνική πραγματικότητα δυστυχώς τα πρότυπα της εποχής μας σχετίζονται με τον εύκολο πλουτισμό, την υλιστική προσέγγιση των πραγμάτων, την εξουσία για την εξουσία και την προσωπική προβολή και κυριαρχία.
Γινόμαστε μάρτυρες τελευταία ενός απύθμενου πολιτικού ξεπεσμού, μιας ατέλειωτης ανάδυσης σκανδάλων με τους μεν να κατηγορούν τους δε και τούμπαλιν.
Το ίδιο έργο χρόνια τώρα να επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά.
Το σενάριο πάντα το γνωστό, πολιτικοί που χρηματίζονται ή που αλληλοκατηγορούνται για χρηματισμό και κατάχρηση εξουσίας , επιχειρηματίες ή δήθεν επιχειρηματίες της συμφοράς, ψευτοεπενδυτές που έγιναν πλούσιοι με χορηγίες του κράτους και με μόνο πελάτη συνήθως και πάλι το ίδιο το κράτος.
Ρεμούλα, πλεκτάνες, διαφθορά και πρωταγωνιστής πάντα το χρήμα.
Δεν βλέπουμε οι ανόητοι ότι οι σύγχρονοι Καρχηδόνιοι είναι προ των πυλών της πατρίδας. Το τελευταίο πράγμα που χρειαζόμαστε είναι η συνέχιση αυτού του ξεπεσμού που με μαθηματική ακρίβεια μπορεί να μας οδηγήσει σε καταστροφές χωρίς πισωγύρισμα και τότε και η εξουσία αλλά και το χρήμα ίσως να μην έχει καμία αξία.
Ας κατανοήσει το πολιτικό σύστημα αυτού του τόπου αλλά και το κάθε μέλος αυτής της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας το διακύβευμα των πολύ ιδιαίτερων στιγμών που περνάει ο τόπος και η πατρίδα μας.
Αναζητούμε έναν ηγέτη με τα χαρακτηριστικά του Μάνιου Κούριου Δεντάτου έστω κι αν δεν είναι το ίδιο λιτός και ολιγαρκής όπως εκείνος , που θα εμπνεύσει και κυρίως θα σταματήσει όλη αυτή την κατρακύλα.
Αναζητούμε αν είναι δυνατόν πολλούς Δεντάτους που θα αλλάξουν τα πρότυπα της κοινωνίας μας και γρήγορα, δεν έχουμε πολύ χρόνο…
Όλοι οι αρχαίοι Ρωμαίοι διανοούμενοι συμφωνούσαν σε ένα πράγμα, ότι παρά την στρατιωτική κυριαρχία τους έναντι των Ελλήνων, εκείνοι ήταν που ουσιαστικά κατακτήθηκαν από το αρχαιοελληνικό πνεύμα και το μοναδικό Ελληνικό θαύμα που προέκυψε μετά τον Περσικό θρίαμβο.
Στην πραγματικότητα όμως οι Έλληνες των ύστερων Ελληνιστικών χρόνων κατακτήθηκαν από τους Ρωμαίους και για αιώνες παρέμειναν μια απλή Ρωμαϊκή επαρχία γιατί απώλεσαν όλες αυτές τις μοναδικές αξίες που το ένδοξο παρελθόν τους αντιπροσώπευε.
Ας μην επαναληφθεί η ιστορία.
Ας μην μείνουμε στην θεωρητική ανάλυσή της.
Ας κάνουμε πράξη τα διδάγματά της τόσο οι αρχόμενοι όσο και κυρίως οι άρχοντες αυτού του τόπου !!!
ΙΑΝΟΣ
