Ο Μεγαλομάρτυρας Αγ. Γεώργιος στην Ελληνική λαογραφία (του Γιάννη Π. Ιωαννίδη)

0

Ο Τροπαιοφόρος και Μεγαλομάρτυρας Άγιος Γεώργιος είναι από τους πλέον δημοφιλείς αγίους του Ορθόδοξου Χριστιανικού κόσμου. Η εικόνα του αρκετές φορές κόσμησε την ελληνική σημαία και τα φλάμπουρα των βυζαντινών αυτοκρατόρων, βυζαντινά νομίσματα και παράσημα πολλών χωρών. Σήμερα είναι προστάτης του Πεζικού.
Η δημοτική μας ποίηση τίμησε τον «καβαλάρη Άη Γιώργη» με πολλούς και ωραίους στίχους που είναι εμπνευσμένοι από αρχαίες ελληνικές παραδόσεις. Σε αυτούς ο Άγιος εμφανίζεται δρακοντοκτόνος ήρωας της παράδοσης, που σκοτώνει με το κοντάρι του το θηρίο και σώζει τη βασιλοπούλα.

«Άη Γιώργη μ’, αφέντη μου, κι αφέντη καβαλάρη,
αρματωμένος με σπαθί και με χρυσό κοντάρι.
Άγγελος είσαι στη θωριά, κι άγιος στη θεότη.
παρακαλώ βοήθει με, άγιε στρατιώτη,
από το άγριο θεριό και δράκοντα μεγάλο,
όπου τον πήγαιναν άνθρωπο, κάθε πρωί και άλλον.
Κι αν δεν τον πήγαν άνθρωπο κάθε πρωί στην ώρα,
κανέναν δεν άφηνε να πιή νερό στη χώρα».

Όπως αναφέρει ο σημαντικός λαογράφος Νικόλαος Πολίτης, η παράδοση της δρακοντικτονίας του Αγίου Γεωργίου είναι όμοια με την αρχαία ελληνική του Περσέα, που απελευθέρωσε την Ανδρομέδα από το κήτος, αλλά και την απελευθέρωση της Ησιόνης από τον Ηρακλή. Ο ίδιος λαογράφος εντόπισε στοιχεία της αρχαίας παράδοσης στα έθιμα της λατρείας του αγίου Γεωργίου στην Αράχωβα όπου γεραίρεται και τιμάται ο πολιούχος. Μετά την ακολουθία του εσπερινού και τη λιτανία της αγίας εικόνας αρχίζει ο χορός με τύμπανα και καραμούζες. Αρχίζουν πρώτα οι γέροντες και χορεύουν τραγουδώντας το «Πανηγυράκι». Κάθε μπροστάρης του χορού αρχινάει με το «Πανηγυράκι» έστω κι αν στη συνέχεια ερμηνεύσει άλλο τραγούδι. Στο μεταξύ έχουν κόψει το νερό. Την ώρα που λένε «Απόλα δράκο δράκο το νερό να πιή το πανηγύρι» ανοίγουν πάλι από τη δεξαμενή το νερό.

Η παράδοση αυτή πρωτοφανερώθηκε στην Καππαδοκία όπου στην αρχαιότητα ήταν γνωστός ο μύθος του Περσέα. Και σήμερα στην Ανακού της Καππαδοκίας ένα πηγάδι ονομάζεταο «αγίασμα αγίου Γεωργίου». Η ελληνικλη πίστη ανάστησε ακόμα και το ωραίο άσπρο άλογο του αγίου. Στο Κωστί της Θράκης «το βράδυ, ξημερώματα του Αη-Γιώργη, ηπαίρνασι νερό με ντη βρύση πέτα ποτήρια και πηγαίνασι στην εκκλησία. Τα βάνασι πεκάτ’πε τον Αη-Γιώργη για τα ζώγα». Επίσης ο ελληνικός λαός πιστεύει ότι ο άγιος Γεώργιος είναι ελευθερωτής των αιχμαλώτων και υπερασπιστής και προστάτης όσων κινδυνεύουν, και σ επολλές περιπτώσεις άλλαξε την αρχαία παροιμία «συν Αθηνά και χείρα κίνει» με το «Αη-Γιώργη βοήθα με, κούνα κι εσύ το χέρι σου» Με λαμπρότητα λατρεύεται ο άγιος κι από τους βοσκούς. Αυτό οφείλεται όπως γράφει ο Γεώργιος Μέγας, επειδή η εορτή συμπίπτει στην εποχή που οι βοσκοί αφήνουν τα χειμαδιά και πηγαίνουν στα θερινά βοσκοτόπια. Στη στάνη τους κάνουν πανηγυρικό εορτασμό. Καλούν συγγενείς και γνωστούς και τους κάνουν το τραπέζι θυσιάζοντας τον «αηγιωργίτη», όπως λέγεται ο σιτευτός αμνός που προορίζεται για τη γιορτή. Μετά το φαγοπότι ακολουθούν οι παραδοσιακές αμνοσκοπίες.

Αφήστε μια απάντηση

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιό σας!
Εισαγάγετε εδώ το όνομά σας