Οδηγίες για τη φυσική δραστηριότητα, την άσκηση, τη καθιστική συμπεριφορά & τον ύπνο σε παιδιά κάτω από 5 ετών

1

Γράφει ο  Αθανάσιος  Γ. Θεοχάρης Ιατρός – Καρδιολόγος Διευθυντής Καρδιολογικού τμήματος Νοσοκομείου Παμμακάριστος

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ, ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ, ΤΗ ΚΑΘΙΣΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΥΠΝΟ, ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΗΛΙΚΙΕΣ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 5 ΕΤΩΝ .

Στις τελευταίες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ-WHO) που εκδόθηκαν το 2020 για την άσκηση και τη φυσική δραστηριότητα για όλες τις ηλικίες, περιλαμβάνονται και οδηγίες για παιδιά από 0-5 ετών. Αυτό δεν είναι παράξενο καθώς η πρώιμη παιδική ηλικία είναι μια περίοδος ταχείας φυσικής και γνωστικής ανάπτυξης και μία περίοδος στη διάρκεια της οποίας σχηματίζονται οι συνήθειες του τρόπου ζωής ενός παιδιού και στην οποία μαζί με την οικογένεια οι συνήθειες αυτές είναι ανοιχτές σε αλλαγές και προσαρμογές.

Οι συμπεριφορές τρόπου ζωής που αναπτύχθηκαν στην πρώιμη ζωή μπορούν να επηρεάσουν τα επίπεδα και τα πρότυπα σωματικής δραστηριότητας καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής . Το ενεργό παιχνίδι και οι ευκαιρίες για μια προγραμματισμένη και μη σωματική δραστηριότητα μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη κινητικών αλλά και γνωστικών δεξιοτήτων και στην εξερεύνηση του φυσικού περιβάλλοντος.

Οι γενικοί στόχοι αυτών των οδηγιών του ΠΟΥ για τα παιδιά είναι να παρέχουν συστάσεις σχετικά με το συνολικό χρονικό διάστημα σε μια 24ωρη ημέρα που τα μικρά παιδιά κάτω των 5 ετών πρέπει να περνούν, να είναι σωματικά δραστήρια ή να κοιμούνται με στόχο την καλύτερη υγεία τους και την ευημερία τους. Αυτές οι οδηγίες απευθύνονται σε όλα τα υγιή παιδιά κάτω των 5 ετών, ανεξάρτητα από το φύλο, το πολιτιστικό υπόβαθρο ή την κοινωνικοοικονομική κατάσταση των οικογενειών και σχετίζονται με παιδιά όλων των ικανοτήτων. Μπορεί να είναι κατάλληλες και για παιδιά με αναπηρία ή χρόνια ασθένεια, αλλά οι γονείς και οι φροντιστές θα πρέπει να ζητούν πρόσθετες συμβουλές από επαγγελματίες υγείας ή από άτομα που εμπλέκονται στην παροχή υπηρεσιών έγκαιρης παρέμβασης για ένα παιδί.

Η σωματική δραστηριότητα σε παιδιά κάτω των 5 ετών σχετίζεται ευνοϊκά με δείκτες υγείας όπως η λιποθυμία, η υγεία των οστών και των μυών, η καρδιομεταβολική υγεία, καθώς και η ανάπτυξη γνωστικών και κινητικών δεξιοτήτων. Αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ότι ο υπερβολικός καθιστικός χρόνος μπορεί να έχει επιβλαβείς επιπτώσεις στην υγεία όπως επίσης και ο χρόνος της έκθεσης σε οθόνες.

Ο ύπνος είναι απαραίτητος για τη γνωστική, σωματική και ψυχοκοινωνική ανάπτυξη, ιδιαίτερα στα μικρά παιδιά. Ο χρόνος ύπνου είναι γνωστό ότι επηρεάζει τα συνολικά αποτελέσματα της υγείας και πλην των άλλων η μικρή διάρκεια ύπνου σχετίζεται με το υπερβολικό βάρος και την παχυσαρκία στην παιδική ηλικία και την εφηβεία, καθώς και με θέματα ψυχικής υγείας μεταξύ των εφήβων. Ο χρόνιος ανεπαρκής ύπνος έως την ηλικία των 7 ετών έχει συσχετιστεί και με αυξημένη λιποθυμία στην επόμενη παιδική ηλικία και στην εφηβεία.

ΒΡΕΦΗ (ΚΑΤΩ ΤΟΥ 1 ΕΤΟΥΣ):

Πρέπει να κοιμούνται 14-17 ώρες από 0-3 μηνών και 12-16 ώρες από 4-11 μηνών, με έναν καλής ποιότητας ύπνο. Να είναι σωματικά ενεργά αρκετές φορές την ημέρα με διάφορους τρόπους , ιδίως μέσω διαδραστικού παιχνιδιού (παιχνίδι με έναν γονέα ή φροντιστή όπου το παιδί και το ενήλικο / μεγαλύτερο παιδί αλληλεπιδρούν και συμμετέχουν στο παιχνίδι τόσο για τη γνωστική όσο και για την κινητική μάθηση). Το παιχνίδι γίνεται με βάση το πάτωμα (παιχνίδι όπου βρέφη κινούνται στο πάτωμα και αναπτύσσουν κινητικές δεξιότητες) που όσο περισσότερο διαρκεί τόσο είναι καλύτερα. Για όσα βρέφη δεν κινούνται ακόμη, αυτό περιλαμβάνει τουλάχιστον 30 λεπτά σε πρηνή θέση (μπρούμυτα) απλωμένα καθ ‘όλη τη διάρκεια της ημέρας. Τα βρέφη δεν πρέπει να ακινητοποιούνται για περισσότερο από 1 συνεχόμενη ώρα κάθε φορά (π.χ. καροτσάκια / καρεκλάκια ή δεμένα στην πλάτη του φροντιστή). Συνιστάται ο χρόνος μπροστά σε όποια οθόνη να είναι μηδενικός. Όταν είναι το βρέφος καθιστό, ενθαρρύνετε η ανάγνωση και η αφήγηση από έναν φροντιστή (γονέα κλπ).

ΠΑΙΔΙΑ 1-2 ΕΤΩΝ:

Πρέπει να έχουν 11-14 ώρες καλής ποιότητας ύπνου, με υπνάκους (μικρές περίοδοι ύπνου, συνήθως κατά τη διάρκεια της ημέρας) και συνεχόμενους ύπνους σε σταθερές ώρες ύπνου και αφύπνισης. Να μην ακινητοποιούνται για περισσότερο από 1 συνεχόμενη ώρα κάθε φορά (π.χ. καροτσάκια, καρεκλάκια ή δεμένα στην πλάτη του φροντιστή) ή να μην κάθονται για παρατεταμένα χρονικά διαστήματα. Για 1 ετών, καθιστική χρόνο στην οθόνη, όπως η παρακολούθηση τηλεόρασης ή βίντεο, παίζοντας παιχνίδια υπολογιστών, δεν συνιστάται . Για παιδιά ηλικίας 2 ετών, ο χρόνος καθιστικής οθόνης δεν πρέπει να υπερβαίνει την 1 ώρα το 24ωρο. Όσο λιγότερο τόσο το καλύτερο. Όταν κάθονται, ενθαρρύνετε η ανάγνωση και η αφήγηση με έναν φροντιστή. Να περνάνε τουλάχιστον 180 λεπτά σε ποικίλους τύπους σωματικών δραστηριοτήτων σε οποιαδήποτε ένταση, που περιλαμβάνει και τη μέτρια έως έντονη εξαπλωμένη όλη την ημέρα. Όση περισσότερη ώρα τόσο είναι καλύτερα.

ΠΑΙΔΙΑ 3-4 ΕΤΩΝ:

Ισχύει ότι και προηγουμένως. Ο ύπνος περιορίζεται κάπως σε 10-13 ώρες με υπνάκους και σταθερά ωράρια ύπνου καλής ποιότητας. Να μην υπάρχουν παρατεταμένα διαστήματα συνεχόμενα καθιστικά για περισσότερο από 1 ώρα κάθε φορά . Ο χρόνος μπροστά στη οποία οθόνη δεν πρέπει και πάλι να υπερβαίνει την 1 ώρα το 24ωρο. Το λιγότερο είναι καλύτερο. Όταν κάθονται ενθαρρύνετε και πάλι η ανάγνωση και η αφήγηση από έναν φροντιστή. Είναι απαραίτητη άσκηση τουλάχιστον 180 λεπτών σε ποικίλους τύπους σωματικών δραστηριοτήτων σε οποιαδήποτε ένταση, εκ των οποίων τουλάχιστον 60 λεπτά μέτριας έως έντονης έντασης, ( αυτό μπορεί να περιλαμβάνει γρήγορο περπάτημα, ποδηλασία, τρέξιμο, παιχνίδια με μπάλα, κολύμπι, χορό κ.λπ.) εξαπλωμένη όλη την ημέρα. Όσο περισσότερη τόσο είναι καλύτερα.

Τα παραπάνω αποτελούν μια πολύ συνοπτική παρουσίαση των οδηγιών του ΠΟΥ για τη φυσική δραστηριότητα των παιδιών ως την ηλικία των 5 ετών. Αναλυτικότερα οι οδηγίες ευρίσκονται ελευθέρα στο διαδίκτυο, καθώς προσπάθεια του ΠΟΥ είναι η ευρύτερη διάδοση τους και εφαρμογή τους . Το κείμενο αυτό είχε σκοπό να αποτελέσει το αρχικό ερέθισμα, για όσους ενδιαφέρονται για περαιτέρω μελέτη.

1 σχόλιο

Αφήστε μια απάντηση

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιό σας!
Εισαγάγετε εδώ το όνομά σας