Συνέντευξη του π. Αντώνιου Παπανικολάου από την “Κιβωτό του κόσμου” στον Μιχάλ Κουφαλιτάκη για το ΑΘΜΟΝΙΟΝ ΒΗΜΑ

0

Πάτερ Αντώνιος Παπανικολάου: «Πλησίασα τα παιδιά παίζοντας μαζί τους έναν αγώνα μπάσκετ, έναν αγώνα που ξεκίνησαν αστειευόμενοι και τελικά διεκδίκησαν και κέρδισαν το ριμπάουντ της ζωής τους»

 

 Για περισσότερα από 20 χρόνια η «Κιβωτός του Κόσμου» βρίσκεται δίπλα στα παιδιά που έχουν υποστεί κακοποίηση ή έχουν παραμεληθεί. Εν μέσω της οικονομικής κρίσης όμως, η ζεστή αγκαλιά της Κιβωτού μεγάλωσε ακόμα περισσότερο, καθώς διεύρυνε τους τομείς δράσης της πέραν των παιδιών και των μονογονεϊκών οικογενειών και πλέον απευθύνεται σε κάθε μορφή οικογένειας που αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα. Ο π. Αντώνιος Παπανικολάου, Ιδρυτής του Οργανισμού μας μίλησε για το πολύπλευρο έργο που επιτελείται στα εννέα σπίτια φιλοξενίας, από το «κεντρικό» στον Κολωνό μέχρι την Πωγωνιανή, ένα μικρό χωριό 800 μέτρα από τα Ελληνοαλβανικά σύνορα. Παράλληλα, εξέθεσε τις ανάγκες που έχουν για την εύρυθμη λειτουργία των δομών, τους χιλιάδες εθελοντές που έχουν στηρίξει την Κιβωτό όλα αυτά τα χρόνια και μας έδωσε το δικό του μήνυμα για την αγάπη και την αλληλεγγύη.

π. Αντώνιε, αν σας ζητούσα να κάνετε απολογισμό των 20 χρόνων δράσης της Κιβωτού του Κόσμου, θα λέγατε πως έχετε πετύχει τους στόχους που είχατε θέσει στο ξεκίνημα σας;

Όταν ξεκίνησα, πριν από 22 χρόνια, ούτε καν φανταζόμουν ότι θα φτάναμε ως εδώ. Κατέβηκα να βοηθήσω τα παιδιά της γειτονιάς του Κολωνού, εφήβους που αντί να βρίσκονται στο σχολείο, τριγυρνούσαν στους δρόμους  έχοντας ήδη πάρει το δρόμο προς την παραβατικότητα…

Τους πλησίασα παίζοντας μαζί τους έναν αγώνα μπάσκετ, έναν αγώνα που ξεκίνησαν αστειευόμενοι και τελικά διεκδίκησαν και κέρδισαν το ριμπάουντ της ζωής τους.

Ο στόχος τότε ήταν να σωθούν εκείνα τα παιδιά, και ναι! Σώθηκαν! Σιγά σιγά θέσαμε κι άλλους στόχους… Μόλις επιτυγχάναμε τον έναν, θέταμε άλλον…

Αυτή τη στιγμή η Κιβωτός είναι μια πολύτεκνη οικογένεια με εννέα σπίτια φιλοξενίας: Το βρεφοκομείο και τον παιδικό σταθμό στον Κολωνό, στον Πειραιά, στην Άνοιξη, στη Χίο, στο Βόλο, στην Πωγωνιανή (800μ από τα ελληνοαλβανικά σύνορα), στην Κόνιτσα και στην Καλαμάτα όπου φιλοξενούνται 250 παιδιά τα οποία έχουν απομακρυνθεί από τα σπίτια τους με εισαγγελική εντολή. Μεγαλώνουν με ασφάλεια και αγάπη, φροντίζονται από μια διεπιστημονική ομάδα ψυχολόγων, ψυχιάτρων, κοινωνικών λειτουργών και παιδαγωγών και στηρίζονται από εμάς με προγράμματα ακόμη και μετά την ενηλικίωσή τους εφόσον το χρειάζονται.

Τα σπίτια μας στην επαρχία βρίσκονται μέσα στη φύση και δίνουμε έμφαση στην γεωργική και ζωική παραγωγή. Ασφαλώς η επαφή με τη φύση είναι ψυχοθεραπευτική και ορμώμενοι από αυτό το γεγονός δημιουργήσαμε γεωργικά εργαστήρια απασχόλησης των παιδιών. Παράλληλα όμως είναι και μια καλή επαγγελματική αποκατάσταση. Έτσι λοιπόν έχουμε φτιάξει γεωργικά σχολεία υψηλού επιπέδου. Έχουμε δικό μας τυροκομείο, μελισσοκομείο, ελαιουργείο και οινοποιείο. Καλλιεργούμε αρωματικά φυτά, φτιάχνουμε μαρμελάδες, κηραλοιφές, γλυκά του κουταλιού, τραχανά κ.α. Θα ήταν μεγάλη μας χαρά να μας επισκεφτείτε και να δοκιμάστε τα προϊόντα μας!

Επειδή όμως πιστεύουμε πως ένα παιδί δεν πρέπει να απομακρύνεται από την οικογένειά του για οικονομικούς λόγους, είμαστε εδώ να στηρίξουμε τις οικογένειες (κυρίως τις μονογονιακές) με οικονομικά-κοινωνικά προβλήματα να μείνουν ενωμένες. Τους παρέχουμε στέγη, οικονομικά επιδόματα, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τρόφιμα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης, συμβουλευτική γονέων, ψυχολογική υποστήριξη γονέων καθώς και επαγγελματική τους κατάρτιση. Επικεντρωνόμαστε λοιπόν στο να ενισχύσουμε το γονεϊκό τους ρόλο και όχι να τον ασκήσουμε εμείς για λογαριασμό τους.

Τα παιδιά των οικογενειών αυτών έρχονται στο Κέντρο Ημέρας της Κιβωτού μετά το σχολείο τους, σιτίζονται και παρακολουθούν το πρόγραμμα της ενισχυτικής διδασκαλίας που σχεδιάζεται από τους παιδαγωγούς της Κιβωτού και στελεχώνεται από εθελοντές εκπαιδευτικούς. Κατόπιν έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε ένα πλήθος δραστηριοτήτων όπως μπάσκετ, θεατρική ομάδα, χορωδία, μαθήματα φωνητικής, υπολογιστές, αγγλικά, μπαλέτο, σύγχρονο χορό, παραδοσιακούς χορούς, εικαστικά κ.α. Τα παιδιά περνούν δημιουργικά τον χρόνο τους μέσα από τις δραστηριότητες αλλά τους δίνεται και η ευκαιρία να ανακαλύψουν την κλίση τους και τα ταλέντα τους τονώνοντας έτσι την αυτοεκτίμηση τους και πιστεύοντας περισσότερο στον εαυτό τους.

Έχουμε κοινωνικό παντοπωλείο όπου μοιράζουμε τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης σε άπορες οικογένειες καθώς και πρόγραμμα εκμάθησης ελληνικών για προσφυγόπουλα που στόχο έχει να τα προετοιμάσει να ενταχθούν στα ελληνικά σχολεία αλλά και στην ελληνική κουλτούρα. Έχουμε έτοιμο πια ένα σύγχρονο κοινωνικό ιατρείο απαντώντας στην μεγάλη ανάγκη των άπορων και ανασφάλιστων ασθενών που ολοένα και αυξάνονται την σημερινή εποχή.

Όπως καταλαβαίνετε όλα αυτά δεν ήταν στόχοι μας 20 χρόνια πριν. Αφουγκραζόμαστε συνεχώς τις ανάγκες τις κοινωνίας και βάση αυτών των αναγκών θέτουμε στόχους και δουλεύουμε σκληρά για την υλοποίησή τους.

  • Στις δομές της Κιβωτού του Κόσμου υπάρχουν εθελοντές και εξειδικευμένο προσωπικό. Πως συντηρείται ο Οργανισμός; Υπάρχει βοήθεια από το Κράτος;

Ένας τέτοιος οργανισμός, με την δράση που σας περιέγραψα, δεν θα μπορούσε να  σταθεί χωρίς μια διεπιστημονική ομάδα παιδαγωγών, κοινωνικών λειτουργών, ψυχολόγων και ψυχιάτρων (εξειδικευμένο προσωπικό), καθώς προσδοκούμε το μέγιστο για την φροντίδα των παιδιών μας.

Ένα μεγάλο κεφάλαιο της Κιβωτού του Κόσμου είναι ο εθελοντισμός. Όλα αυτά τα χρόνια έχουν προσφέρει την εθελοντική τους εργασία 2.500 άνθρωποι! Αυτή την στιγμή που μιλάμε έχουμε 500 ενεργούς εθελοντές: εκπαιδευτικούς, μάγειρες, ιατρούς, συνοδούς… Ο καθένας μπορεί από το δικό του μετερίζι να προσφέρει.  Χωρίς όλους αυτούς τους ανθρώπους η Κιβωτός δεν θα μπορούσε να φτάσει στο σημείο που έχει φτάσει σήμερα.

Μέχρι τώρα δεν έχουμε ποτέ λάβει κρατική βοήθεια. Αρωγός μας είναι η αγάπη του κόσμου που καθημερινά δίνει τον οβολό του… Έχουμε ζήσει στιγμές μεγάλης συγκίνησης βλέποντας για παράδειγμα ηλικιωμένους ανθρώπους που έρχονται στο Κέντρο ημέρας δίνοντας ένα μέρος από την πενιχρή σύνταξή τους για να βοηθήσουν το έργο μας! Βλέποντας οικογένειες που πηγαίνοντας στο super market να ψωνίσουν θυμούνται πάντα και φέρνουν κάποια προϊόντα και για τα δικά μας παιδιά!

Μέσα από τη δική σας εφημερίδα θα ήθελα να πω ένα ακόμη μεγάλο ευχαριστώ σε όλους τους συνοδοιπόρους μας στο δύσκολο αλλά γεμάτο αγάπη ταξίδι μας!

  • Την τελευταία δεκαετία λόγω της οικονομικής κρίσης είχατε να αντιμετωπίσετε τη φτώχεια, την ανεργία και εντονότερα προβλήματα από τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. Στη συνέχεια προστέθηκε και το προσφυγικό. Υπήρξαν στιγμές που απογοητευτήκατε, στιγμές που σας έκαναν να πείτε ως εδώ;

Είναι γεγονός ότι η οικονομική κρίση έκανε όλους τους Έλληνες να συνειδητοποιήσουν ότι η φτώχεια μας αφορά όλους. Δεν βρίσκεται πέρα από τα σύνορά μας. Αντιθέτως ήρθε μέσα στα σπίτια μας!

Έπρεπε λοιπόν κι εμείς, ως νευραλγικό κομμάτι της κοινωνίας, να προσαρμόσουμε τη δράση μας. Μέχρι τότε εστιάζαμε μόνο στις μονογονεϊκές οικογένειες.  Πώς όμως να μείνεις εκεί όταν βλέπεις οικογένειες με δύο γονείς να μένουν στο δρόμο αφού δεν είχαν να πληρώσουν το ενοίκιό τους λόγω ανεργίας; Ανοιχτήκαμε λοιπόν σε κάθε μορφή οικογένειας που είχε την ανάγκη μας.

Το προσφυγικό υφίσταται ως θέμα προς αντιμετώπιση για μας εδώ και πολλά χρόνια. Η Κιβωτός του Κόσμου ονομάζεται έτσι διότι είναι μια αγκαλιά σωτηρίας για τα παιδιά όλου του κόσμου ανεξαρτήτως εθνικότητας, χρώματος και θρησκείας. Από την ίδρυσή της ακόμη ασχολήθηκε με τα προσφυγόπουλα προσφέροντας βοήθεια (τρόφιμα, ρουχισμό, υπόδηση, στέγη, εκπαίδευση) .

Έχουμε παράσχει βραχεία διαμονή σε 220 ασυνόδευτα προσφυγόπουλα στο παράρτημά μας που βρίσκεται στο Αίπος στη Χίο και αυτή τη στιγμή εξασφαλίζουμε διαμονή για 40 άτομα (μονογονεϊκες οικογένειες προσφύγων) στο ίδιο μέρος.

Ζήσαμε πολύ έντονα συναισθήματα μέσα στα 22 χρόνια δράσης μας… Χαρά, περηφάνια, αγωνία, λύπη… Φτάσαμε στο σημείο κάποιες φορές να πούμε: Και τώρα τι γίνεται; Πώς θα τα βγάλουμε πέρα; Κάθε τέτοια φορά όμως είναι που επιβεβαιώνεται ότι η Κιβωτός είναι ένα σχέδιο του Θεού που υπήρχε πριν από μας.. Είναι που γίνεται το θαύμα! Γι αυτό λοιπόν δεν έχω πει ποτέ “φτάνει, ως εδώ”. Με προσευχή και αδιάκοπη δουλειά πάμε μπροστά στον αγώνα τον καλό!

  • Ποιες είναι οι ανάγκες σας και πως μπορούν να βοηθήσουν όσοι ενδιαφέρονται να προσφέρουν;

Το έργο όπως καταλαβαίνετε είναι μεγάλο οπότε και οι ανάγκες μας είναι κι αυτές μεγάλες…

Οι λογαριασμοί ΔΕΚΟ και η συντήρηση των κτιρίων μας, οι μισθοί του επιστημονικού και διοικητικού προσωπικού, οι καθημερινές ανάγκες των παιδιών χρειάζονται την οικονομική ενίσχυση του κόσμου. Θέλουμε να εξοπλίσουμε το καινούριο σπίτι που φτιάχνουμε στους Αμπελόκηπους ώστε να στεγαστούν κι άλλα παιδιά που έχουν την ανάγκη μας και να τελειοποιήσουμε το κοινωνικό μας ιατρείο στον Κολωνό. Επιπλέον δημιουργούμε ένα γεωργικό σχολείο στο Βόλο στο οποίο θέλουμε να φτιάξουμε αίθουσες διδασκαλίας και να τις εξοπλίσουμε κατάλληλα.

Επίσης ο κόσμος μπορεί να βοηθήσει με τρόφιμα που είναι αυτή τη στιγμή η μεγαλύτερη ανάγκη σε είδος. Καλό είναι βέβαια όποιος θέλει να βοηθήσει να επισκέπτεται τη σελίδα μας στο διαδίκτυο και να ενημερώνεται για τις τρέχουσες ανάγκες που μπορεί να είναι διαφορετικές σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. Βέβαια να μην ξεχνάμε τα χέρια βοήθειας που είναι πολύ σημαντικά. Όποιος θέλει λοιπόν να γίνει εθελοντής μπορεί να καλέσει στα κεντρικά μας γραφεία και να δηλώσει την επιθυμία του ώστε να ενημερωθεί για την διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει.

  • Αγάπη και αλληλεγγύη. Πώς αντιλαμβάνεται το νόημα τους ένας κληρικός που θεολογεί και ένας λαϊκός που η ζωή του περιορίζεται στην «κοινωνία»;

Υπάρχει μια αλληλοπεριχώρηση στις δύο έννοιες και η αγάπη εμπεριέχει την αλληλεγγύη και η αλληλεγγύη δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς την αγάπη. Κοινωνία είναι η σύνδεση μεταξύ των ανθρώπων, όσο αυτή η σύνδεση στηρίζεται στη Αγάπη και την αλληλεγγύη δεν θα ταραχτεί ποτέ. Άλλωστε Παράδεισος είναι η ατέρμονη κοινωνία του ανθρώπου με τον Θεό και τον πλησίον.

Η Αγάπη του Τριαδικού Θεού μας για τον άνθρωπο είναι ατέρμονη που στέλνει και φέτος τον Μονογενή Του Υιό να σαρκωθεί και να προσλάβει και την ανθρώπινη φύση για την σωτηρία μας.

Η Αληθινή Αγάπη ο Χριστός προσλαμβάνει την ανθρώπινη φύση για να κατατροπώσει τον φόβο που εμφωλεύει σ’ αυτή και εμποδίζει τον άνθρωπο ελεύθερα να αγαπήσει.

Ζούμε σε καιρούς δύσκολους γεμάτους φόβο και ανησυχία. Το προϊόν του φόβου είναι μια ζωή μετριότητας, χωρίς προκλήσεις και ρίσκα, χωρίς πάθος, χωρίς ενθουσιασμό. Να είσαι γεμάτος φόβο και παρόλα αυτά να μην σταματάς. Αυτός είναι ο νόμος.  Όλα όσα θέλεις είναι από την άλλη πλευρά του φόβου. Στο ερώτημα φόβος ή αγάπη απαντώ, παρόν.  Στους φόβους μου απαντώ με το παρόν μου.  Καθαρό και απαλλαγμένο απ’ αυτόν.  Κάποιοι πιστεύουν ότι το αντίθετο της αγάπης είναι το μίσος. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Ο αντίποδας της αγάπης είναι ο φόβος. Και κυρίως, ο φόβος ν’ αγαπήσω. Αν επιλέγουμε κατά την διάρκεια της ζωής μας να γεμίζουμε την ψυχή μας με φόβο, τότε δεν θα περισσεύει καθόλου χώρος για την αγάπη. Αντίθετα εάν ανοίξουμε το παράθυρο της ψυχής μας και την γεμίσουμε σε κάθε ευκαιρία με αγάπη, τότε δεν θα υπάρχει καθόλου χώρος μέσα μας για να αναπτυχθεί ο φόβος. Υπάρχει γύρω μας τόση απογοήτευση και φόβος, σήμερα. Φόβος γιατί; Βγες από αυτό που ζεις και δες το σαν εμπειρία. Γιατί δεν είναι ο κόσμος σου έτσι όπως τον θες;  Μήπως δεν τον αγαπάς πραγματικά;

Η αγάπη υπάρχει μόνο όταν ζεις στο τώρα, γιατί εκεί η αγάπη δεν έχει όρους και όρια. Εκεί, συνδέεσαι με την αγάπη του Θεού που δεν έχει αρχή και τέλος. Είναι χωρίς όρους. Με άλλα λόγια, ο φόβος είναι αγάπη με όρια. Κάθε τι με όρια είναι φόβος οπότε και η αγάπη που περιμένει επιστροφή έχει όρια.  Η αγάπη λοιπόν δεν περιμένει αντάλλαγμα, απλά είναι. Είναι εξάρτηση να περιμένεις την αγάπη από τον άλλον. Δεν χρειάζεται να μας αγαπήσει κανείς. Απλά να είμαστε αγαπήσιμοι, δηλαδή να είμαστε ολοκληρωτικά στο δόσιμο της αγάπης μας. Στο τώρα συνδεόμαστε με την ψυχή μας και τον ίδιο το Θεό. Δεν φοβάσαι ότι παύεις να γνωρίζεις και γίνεσαι Σοφία. Γίνεσαι ειρήνη. Γίνεσαι σιωπή.

Ο Χριστός αθόρυβα και ταπεινά μέσα στην σιωπή έφερε την Αγάπη με την ενσάρκωσή Του. Ας κάνουμε κτήμα μας αυτήν την Αγάπη από φέτος, ΤΩΡΑ, δηλώνοντας παρών!

  • Στηρίζεται πολλούς συνανθρώπους σας και ιδιαίτερα τα παιδιά. Ποιό είναι το δικό σας στήριγμα;

Το δικό μου στήριγμα είναι το έλεος του Θεού και η Χάρη του, η αγάπη του κόσμου που καθημερινά στηρίζει την προσπάθειά μας και η πρόοδος των παιδιών που φροντίζουμε και ενδυναμώνουμε. Η ανανέωση της δύναμής μου είναι αυτή η άδολη αγάπη των παιδιών που με ευγνωμοσύνη την δείχνουν καθημερινά!

  • Θα ήθελα να κλείσουμε τη συνέντευξη με μία ευχή σας για το νέο έτος…

Εύχομαι να γίνουμε περισσότερο αγαπήσιμοι χωρίς φόβο στην ψυχή μας και τις πράξεις μας. Να είναι το νέο έτος μια νέα αρχή και ένα άνοιγμα προς τον συνάνθρωπό μας τον εν ανάγκη!

 

 

 

 

Αφήστε μια απάντηση

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιό σας!
Εισαγάγετε εδώ το όνομά σας