Δεντρολατρεία, γράφει ο Σολόπουλος Θεμιστοκλής

0
η ελία με τον διασώστη της κ. Θεμιστοκλή Σολόπουλο στην Πλατεία Ηρώων
η Ελία με τον διασώστη της κ. Θεμιστοκλή Σολόπουλο, στην πλατεία Ηρώων

 

Τα ανθρώπινα όντα τα οποία περιφέρονται κατά μικρές ή μεγάλες αριθμητικά ομάδες την απωτάτη εποχή του Μειοκαίνου ( 25.000.000 -5.000.000) επί του ελλαδικού χώρου είχαν ως βασικές τους ανάγκες αφ’ ενός μεν την ασφάλεια της υπάρξεως τους και αφ΄ ετέρου δε της διατροφής τους.

Η προστασία της ζωής τους επιτυγχάνεται με την ανεύρεση και χρήση σπηλαιωδών κοιλωμάτων της περιοχής όπου και εγκαθίστανται συγχρόνως όμως επιλέγουν και περιοχές πυκνής βλαστήσεως (δάση) ώστε μέσω της ύπαρξης οπωροφόρων δέντρων και θάμνων να καλύπτεται, εν μέρει, και η ανάγκη της διατροφής τους. Η προσπάθεια όμως πληρέστερης διατροφής εξυπηρετείται και από την κυνηγετική δραστηριότητα η οποία προσφέρει μικρά ή και μεγάλα θηράματα τα δε πυκνά φυλλώματα των δέντρων παρέχουν τη δυνατότητα καταφυγής και ασφάλειας των μελών της ομάδας κατά περίστασιν.

Ο αρχάνθρωπος, σπηλαιόβιος ,δενδρόβιος, τροφοσυλλέκτης και κυνηγός παρατηρεί, ερευνά και τείνει εξελισσόμενος, συνοδευόμενος πάντοτε ή σχεδόν από την παρουσία πυκνής βλαστήσεως.

Οι πολλές χρήσεις και προσφορές της χλωρίδος των δασών και κατά κύριον λόγω των μικρών και μεγάλων δένδρων προκαλούν το σεβασμό του αρχανθρώπου προς αυτά με αποτέλεσμα την αξιοποίηση τους αλλά και βεβαίως της μετατροπής τους σε ιερά αντικείμενα λατρείας απολύτως και ασφαλώς συνδεδεμένα με την μητέρα γη (φύση) από την οποία και προέρχονται. Διά του λόγου το αληθές, τόσον η Μινωική όσον και η Μυκηναϊκή χρυσοχοΐα της 2ης χιλιετίας το αποδεικνύουν δια μέσου των εξαίρετων έργων τους (Εθν. Αρχ. Μουσείο) ήτοι σφραγίδων, δακτυλιδιών και άλλων αντικειμένων. Επί των αντικειμένων αυτών απεικονίζονται θρησκευτικές τελετές όπου κυριαρχεί η παρουσία γυναικείων μορφών, πιθανότατα ιερειών και των βοηθών τους, οι δε προσφορές κατευθύνονται προς κάποιο ιερό δένδρο με εξέχουσα θέση εντός του λατρευτικού πλαισίου.

Η προστασία και ο σεβασμός προς τα δένδρα συνεχίζεται και κατά τους επόμενους αιώνες όπου παρατηρείται ότι την προστασία τους αναλαμβάνουν οι Ολύμπιες θεότητες και μάλιστα αποτελούν και σύμβολα τους, όπως η ιερά ομιλούσα δρυς του Διός, η ελαία της Αθηνάς, η δάφνη του Απόλλωνος, η φιλύρα της Αφροδίτης, το κυπαρίσσι του Πλούτωνος, του θεού του κάτω κόσμου. Εδώ δεν θα αποφύγω τον πειρασμό να σημειώσω ότι κυπαρίσσια είναι τα δένδρα τα οποία συντροφεύουν τους αγαπημένους μας νεκρούς στα χριστιανικά μας κοιμητήρια, απόηχος της πανάρχαιας λατρείας.

Την εποχή αυτή αρχίζει ένα νέο είδος προστασίας των δένδρων, δασών και φύσεως γενικότερα η οποία μέχρι τότε ήταν καθαρώς εθιμική τώρα όμως η προστασία αυτή έχει και νομική κάλυψη όπου πρωτεύει και εδώ η Αθηναϊκή Δημοκρατία δια του νομικού της πολιτισμού με κύριο χαρακτηριστικό ότι οι καταστρέφοντες την χλωρίδα της Αττικής (δάση) δικάζονται στο ανώτατο ποινικό δικαστήριο κακουργημάτων, τότε, δηλ. τον Άρειο Πάγο.

Εδώ θα σας παραθέσω μερικούς νόμους της Αθηναϊκής Πολιτείας προς πλήρη αντίληψη της προστασίας του δασικού πλούτου και περιβάλλοντος.

  • Τον ἑκ προνοίας ἐμπρήσαντα παντί ἔξεστι γραφέσθω, τάς δε δίκας περί τούτου είς τήν έν Αρείου Πάγω Βουλήν.

Έν μεταφορά : Κάθε κάτοικος της Αττικής υποχρεούται να καταγγέλλει στις αρμόδιες αρχές τον εμπρηστή (εκ προθέσεως), η δε δίκη του θα γίνεται στον Άρειο Πάγο.

  • Μήδε ἐκ πατρώου χωρίου εξ ἐλαίαν εξορρύττειν.

Απαγορεύεται το ξερίζωμα ελιάς ακόμη και ευρίσκεται σε ιδιωτικό κτήμα.

  • Εἴ τις εξορύξειεν ἐλαίαν μορίαν ἤ κατἀξειεν, ἔκρινεν ἡ Βουλή ἡ ἐξ Αρεἰου Πάγου και εἴ τοῦ καταγνοίη, θανάτω ζημιοῦσθαι.

Όποιος ξεριζώσει ή υλοτομήσει ιερή ελιά δηλαδή ένα δέντρο αφιερωμένο στην προστάτιδα της πόλης θεά Αθηνά και εφ΄ όσον κριθεί ένοχος στο δικαστήριο του Αρείου Πάγου καταδικάζεται εις θάνατον.

 

Η Αθηναϊκή πολιτεία διά των νόμων αλλά και της θρησκείας διαπαιδαγωγεί τους Αθηναίους πολίτες και τους προτείνει να προστατεύουν το φυσικό τους περιβάλλον διότι είχαν αντιληφθεί ότι υγιές περιβάλλον είναι παράγων υγείας και πλούτου.

Τα δέντρα και κατ΄ επέκταση τα δάση, επί χιλιετίες τροφοί και προστάτες της ψυχικής και όχι μόνον υγείας μας, μας συντροφεύουν συνεχώς και μετά της υπόλοιπης πανίδος και χλωρίδος αποτελούν το περιβάλλον το οποίο σήμερα, εν πολλοίς, περιφρονείται και καταστρέφεται λόγω αλαζονείας και πρόσκαιρου κέρδους.

Όμως εδώ σ΄ αυτό το σημείωμα , «τοίς κείνων ρήμασι πειθώμενοι» επιθυμώ να αναφέρω ένα γεγονός το οποίο παρέμεινε σχεδόν άγνωστο.

Στην αρχή της δεκαετίας του 1980 προετοιμαζόμενος ώστε να συμμετάσχω με αξιώσεις στον Μαραθώνιο της κλασσικής διαδρομής θέλησα να βρω μια απόσταση (διαδρομής) λίγων χιλιομέτρων μέσα στο Μαρούσι και επέλεξα τότε τον παλαιό δρόμο προς Αγ. Θωμά –Παράδεισο και επιστροφή από τα Σοχώρια, με τέρμα το σπίτι μου.

Σ΄ ένα σημείο του δρόμου κοντά στις εργατικές πολυκατοικίες με έκπληξη είδα 2 εργάτες να προσπαθούν, ήδη είχαν κόψει τους κύριους βραχίονες, να τεμαχίσουν το τεράστιο κορμό μιας ελιάς, πλησίασα και τους ρώτησα τι θα κάνουν την ελιά και αφελέστατα μου απήντησαν καυσόξυλα. Κρατώντας με κόπο την ψυχραιμία μου τους δήλωσα το ενδιαφέρον μου να την αγοράσω αλλά αν σταματήσουν τον τεμαχισμό μέχρι να επιστρέψω με φορτηγό να την παραλάβω.

Η συνέχεια περιγράφεται γλαφυρότατα στο περιοδικό -Οδός Θέμιδος- από την Μαρουσιώτισα Θέμις Μαυρατή.

Όμως για τους παρόντες και τους μέλλοντες θα υπενθυμίσω τον ορφικό ύμνο για την μητέρα φύση.

 

Ω φύσι παμμήτειρα

Πολυμήχανε μήτερ

ουράνιη, πρέσβειρα,

πολύκτητε δαίμον,  άνασσα

πανδαμάτωρ, αδάμαστε

κυβερνήτειρα, παναυγής.

 

Ω φύσι, μητέρα των

πάντων, πολυμήχανη

επουράνια σεβαστή Θεά

που κτίζεις τα πάντα

βασίλισσα, εσύ δαμάζεις

τα πάντα, είσαι ακατανίκητος,

εσύ κυβερνάς, λάμπεις.

Σολόπουλος Θεμιστοκλής

Αφήστε μια απάντηση

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιό σας!
Εισαγάγετε εδώ το όνομά σας