Το καθημερινό αφιέρωμα του ΑΘΜΟΝΙΟΥ ΒΗΜΑΤΟΣ για τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης σήμερα αφορά έναν από τους λιγότερο γνωστούς, μα πάρα πολύ σημαντικούς, αγωνιστές, τον ηπειρώτη Κωνσταντίνο Λαγουμιτζή.
Κωνσταντίνος Λαγουμιτζής
Γεννήθηκε Κωνσταντίνος Νταλερόπουλος στο Χόρμοβο της Βόρειας Ηπείρου στα τέλη του 18ου αιώνα. Λόγω καταγωγής τον φωνάζανε Χορμοβίτη αλλά στην ιστορία έμεινε γνωστός ως “Λαγουμιτζής”. Από νέος εργάστηκε ως υπονομοποιός και η τέχνη αυτή αποδείχτηκε ιδιαίτερα χρήσιμη κατά την Επανάσταση.
Ταξίδεψε στην Αθήνα κι έλαβε μέρος στην πολιορκία του 1822, προστατεύοντας την Ακρόπολη με τα «λαγούμια», τις υπόγειες σήραγγες-παγίδες που έσκαβε και τις οποίες ανατίναζε όταν κάποιος εχθρός τις ακολουθούσε. Μετά την Άλωση της Ακρόπολης ο Λαγουμιτζής μετέβη το 1825 στο Μεσολόγγι όπου του ανατέθηκε να σκάψει λαγούμια που θα οδηγούσαν στο τουρκικό στρατόπεδο. Πράγματι, μαζί με 18 ακόμα άνδρες ακολούθησε την ίδια τακτική με αυτή της Ακρόπολης πλήττοντας σημαντικά τον εχθρό. Παρέμεινε στο Μεσολόγγι κι ήταν παρών κατά τη θρυλική έξοδο, από την οποία επιβίωσε.
Επέστρεψε στην Αθήνα ακόμα μια φορά το 1826, όταν ο Κιουταχής πολιορκούσε την Ακρόπολη. Έχοντας ήδη επιφέρει σοβαρές φθορές στα αρχαία μνημεία με τα κανόνια του, είχε επιστρατεύσει Βούλγαρους και Τούρκους υπονομοποιούς να σκάψουν σήραγγες και να τις γεμίσουν εκρηκτικά για αν ανατινάξουν τον Ιερό Βράχο.
Ο Λαγουμιτζής με τους άντρες του, στους δέκα μήνες που κράτησε η πολιορκία, όχι μόνο αχρήστεψε τα λαγούμια του εχθρού αλλά ανατίναζε και τις θέσεις του πλήττοντάς τον πολύ σοβαρά.. Ο Κιουταχής απελπισμένος μέχρι που ζήτησε από τον υπονομοποιό να προδώσει τη χώρα του και να δουλέψει για τον ίδιο με αντάλλαγμα το βάρος του σε χρυσάφι αλλά, όπως ήταν φυσικό, ο Λαγουμιτζής αρνήθηκε.
Το 1827 η ελληνική διοίκηση αναγνώρισε τη συνεισφορά του στον Αγώνα κι έγινε πολιτάρχης στη Σαλαμίνα, και ταγματάρχης το 1830. Πέθανε το καλοκαίρι του 1851 κι η κηδεία του έγινε δημοσία δαπάνη. Το νεκρικό του προσωπείο σώζεται κι εκτίθεται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο.
