Οδηγίες για τη φυσική δραστηριότητα και την άσκηση σε άτομα με χρόνιες παθήσεις, σωματική ή νοητική δυσχέρια και υστέρηση από τον ιατρό Αθ. Θεοχάρη Καρδιολόγο

0

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΥΓΕΙΑΣ (Π.Ο.Υ.):

Αθανάσιος  Γ. Θεοχάρης Ιατρός Καρδιολόγος
Διευθυντής Καρδιολογικού τμήματος  Νοσοκομείο Παμμακάριστος
                               

Το Νοέμβριο του 2020 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξέδωσε τις καινούργιες κατευθυντήριες οδηγίες για την άσκηση, τη σωματική δραστηριότητα και την καθιστική συμπεριφορά στο γενικό πληθυσμό, καθώς και για πρώτη φορά και για επιμέρους ομάδες του πληθυσμού αυτού. Για πρώτη φορά οι οδηγίες επεκτάθηκαν με προτάσεις για την άσκηση και για ανθρώπους ενήλικες όλων των ηλικιών με χρόνιες παθήσεις καθώς και για ενήλικες, παιδιά και εφήβους με σωματική ή νοητική δυσχέρεια και υστέρηση.

Άτομα με χρόνιες παθήσεις

Η σωματική δραστηριότητα μπορεί να προσφέρει οφέλη για την υγεία για ενήλικες και ηλικιωμένους που ζουν με τις ακόλουθες χρόνιες παθήσεις:

  • Καρκίνος: για τους επιζώντες από καρκίνο η σωματική δραστηριότητα βελτιώνει τη θνησιμότητα όλων των αιτιών, τη  θνησιμότητα από τον ίδιο το καρκίνο και τον κίνδυνο επανεμφάνισης του καρκίνου ή ενός δεύτερου πρωτογενούς καρκίνου.
  • Αρτηριακή υπέρταση: για άτομα που ζουν με υπέρταση, η σωματική δραστηριότητα βελτιώνει τη θνησιμότητα των καρδιαγγειακών παθήσεων, την εξέλιξη της νόσου και την ποιότητα ζωής.
  • Σακχαρώδης διαβήτης: για άτομα που ζουν με διαβήτη τύπου 2, η σωματική δραστηριότητα μειώνει τα ποσοστά θνησιμότητας από καρδιαγγειακές παθήσεις και επιβραδύνει  την εξέλιξη της νόσου.
  • HIV: για άτομα που ζουν με HIV,   η σωματική δραστηριότητα μπορεί να βελτιώσει τη φυσική κατάσταση και την ψυχική υγεία (μειωμένα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης) και δεν επηρεάζει δυσμενώς την εξέλιξη της νόσου (αριθμός CD4 και ιικό φορτίο) ή τη σύνθεση του σώματος.

Σύμφωνα με τις οδηγίες, οι ενήλικες και οι πιο ηλικιωμένοι με αυτές τις χρόνιες παθήσεις, πρέπει να κάνουν τουλάχιστον 150-300 λεπτά αερόβιας σωματικής δραστηριότητας μέτριας έντασης ή τουλάχιστον 75-150 λεπτά αερόβιας σωματικής δραστηριότητας έντονης έντασης ή έναν ισοδύναμο συνδυασμό δραστηριότητας μέτριας και έντονης έντασης, καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας για σημαντικά οφέλη για την υγεία.

Οι ενήλικες και οι ηλικιωμένοι με αυτές τις χρόνιες παθήσεις θα πρέπει επίσης να κάνουν δραστηριότητες ενίσχυσης των μυών σε μέτρια ή μεγαλύτερη ένταση, που περιλαμβάνουν όλες τις μεγάλες μυϊκές ομάδες σε 2 ή περισσότερες ημέρες την εβδομάδα, καθώς αυτές παρέχουν πρόσθετα οφέλη.

Όταν δεν αντενδείκνυται, ενήλικες και ηλικιωμένοι ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας με αυτές τις χρόνιες παθήσεις, μπορεί να αυξήσουν την αερόβια σωματική δραστηριότητα μέτριας έντασης σε περισσότερο από 300 λεπτά ή την έντονης έντασης σε περισσότερα από 150 λεπτά αερόβιας σωματικής δραστηριότητας ή έναν ισοδύναμο συνδυασμό δραστηριότητας μέτριας και έντονης έντασης καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας για επιπλέον οφέλη για την υγεία.

Επιπρόσθετα σύμφωνα με τις οδηγίες όταν δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις παραπάνω συστάσεις, οι ενήλικες με αυτές τις χρόνιες παθήσεις πρέπει να στοχεύουν να ασκούν σωματική δραστηριότητα σύμφωνα με τις ικανότητές τους, πάνω στην αρχή που λέει ότι και η ελαφριά δραστηριότητα και άσκηση μπορεί κάτι να προσφέρει και είναι καλύτερη από το καθόλου.

Οι ενήλικες με αυτές τις χρόνιες παθήσεις πρέπει να ξεκινούν κάνοντας μικρές ποσότητες σωματικής δραστηριότητας και σταδιακά να αυξάνουν τη συχνότητα, την ένταση και τη διάρκεια με την πάροδο του χρόνου. Μπορούν, εάν επιθυμούν να συμβουλευτούν  τον ιατρό τους, για συμβουλές σχετικά με τους τύπους και τις ποσότητες δραστηριότητας που είναι κατάλληλες για τις ατομικές τους ανάγκες, ικανότητες, λειτουργικούς περιορισμούς / επιπλοκές, συσχέτιση με τα φάρμακα και το συνολικό σχέδιο θεραπείας.

Άτομα με σωματική ή νοητική δυσχέρεια και υστέρηση

Παιδιά και έφηβοι  με σωματική ή νοητική δυσχέρεια και υστέρηση, είναι πλέον εδώ και πολύ καιρό σαφές ότι και δικαιούνται και δύνανται να ασκηθούν, αλλά για πρώτη φορά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκδίδει οδηγίες προσαρμοσμένες προς αυτούς.

Πολλά από τα οφέλη για την υγεία της σωματικής άσκησης για τα υπόλοιπα παιδιά και εφήβους όπως αναφέρθηκαν σε προηγούμενες δημοσιεύσεις, σχετίζονται επίσης με εκείνα τα παιδιά και τους εφήβους που ζουν με σωματική ή νοητική υστέρηση. Πρόσθετα οφέλη της σωματικής άσκησης στα αποτελέσματα υγείας για όσους ζουν με υστέρηση περιλαμβάνουν: βελτιωμένη γνώση σε άτομα με ασθένειες ή διαταραχές που επηρεάζουν τη γνωστική λειτουργία, συμπεριλαμβανομένης της διαταραχής έλλειψης προσοχής και της υπερκινητικότητας. Βελτιώσεις και στη σωματική λειτουργία μπορεί να συμβούν σε παιδιά με νοητική υστέρηση.

Σύμφωνα λοιπόν με τις συστάσεις τα παιδιά και οι έφηβοι που ζουν με κάποιου είδους σωματική ή νοητική υστέρηση, πρέπει να κάνουν τουλάχιστον κατά μέσο όρο 60 λεπτά την ημέρα μέτριας έως έντονης έντασης, κυρίως αερόβια σωματική δραστηριότητα, όλη την εβδομάδα.  Επιπροσθέτως οι αερόβιες δραστηριότητες έντονης έντασης, καθώς και εκείνες που ενισχύουν τους μυς και τα οστά πρέπει να ενσωματώνονται τουλάχιστον 3 ημέρες την εβδομάδα.

Όσον αφορά τους ενηλίκους, πολλά είναι τα οφέλη για την υγεία από τη σωματική άσκηση  για αυτούς με σωματικές δυσχέρειες ή νοητική υστέρηση από νευρολογικές ή ψυχικές παθήσεις. Τα πρόσθετα οφέλη της σωματικής άσκησης στην υγεία για όσους ανήκουν στη κατηγορία αυτή,  περιλαμβάνουν για ις ακόλουθες καταστάσεις:

  • για ενήλικες με σκλήρυνση κατά πλάκας η άσκηση προσφέρει βελτιωμένη φυσική λειτουργία αλλά και βελτίωση στους διανοητικούς και κοινωνικούς τομείς και την εν γένει  ποιότητα ζωής.
  • για άτομα με τραυματισμό του νωτιαίου μυελού, η άσκηση προσφέρει βελτιωμένη λειτουργία περπατήματος, μυϊκή δύναμη και λειτουργία άνω άκρων και βελτιωμένη ποιότητα ζωής που σχετίζεται με την υγεία.
  • για άτομα με ασθένειες ή διαταραχές που επηρεάζουν τη γνωστική λειτουργία, η άσκηση προσφέρει βελτιωμένη φυσική λειτουργία και γνώση (σε άτομα με νόσο του Πάρκινσον και σε άτομα με ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου).
  • Επίσης η άσκηση προσφέρει ευεργετικά αποτελέσματα στη γνώση που μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής (σε ενήλικες με σχιζοφρένεια), μπορεί να βελτιώσει τη σωματική λειτουργία (σε ενήλικες με διανοητική αναπηρία), και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής (σε ενήλικες με σοβαρή κλινική κατάθλιψη).

Στους ενήλικες αυτούς οι οδηγίες συνιστούν δραστηριότητας 150-300 λεπτά μέτριας έντασης ή τουλάχιστον 75-150 λεπτά αερόβιας σωματικής δραστηριότητας έντονης έντασης ή έναν ισοδύναμο συνδυασμό δραστηριότητας μέτριας και έντονης έντασης καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας για σημαντικά οφέλη για την υγεία. Οι ενήλικες με τις δυσχέρειες θα πρέπει επίσης να κάνουν δραστηριότητες ενδυνάμωσης των μυών σε μέτρια ή μεγαλύτερη ένταση που περιλαμβάνουν όλες τις μεγάλες μυϊκές ομάδες 2 ή περισσότερες ημέρες την εβδομάδα, καθώς αυτές παρέχουν πρόσθετα οφέλη για την υγεία.

Μπορούν να αυξήσουν ην αερόβια σωματική δραστηριότητα μέτριας έντασης σε περισσότερα από 300 λεπτά ή την έντονης έντασης σε πάνω από 150 λεπτά ή με έναν ισοδύναμο συνδυασμό δραστηριότητας μέτριας και έντονης έντασης καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας για επιπλέον οφέλη για την υγεία.

Οι μεγαλύτερης ηλικίας ηλικιωμένοι ενήλικες, στην εβδομαδιαία σωματικής τους δραστηριότητας,  θα πρέπει να κάνουν ποικίλη φυσική δραστηριότητα πολλών συνιστωσών, με  λειτουργική ισορροπία αερόβιας δραστηριότητας και προπόνησης  δύναμης σε μέτρια ή μεγαλύτερη ένταση σε 3 ή περισσότερες ημέρες την εβδομάδα, για να βελτιώσει τη λειτουργική ικανότητα και να αποτρέψει πτώσεις.

Τόσο για παιδιά και εφήβους όσο και για ενήλικες  όπως και σε άλλες περιπτώσεις, ισχύει ότι το να κάνεις κάποια σωματική δραστηριότητα είναι καλύτερο από το να μην κάνεις καμία.  Εάν τα παιδιά οι έφηβοι και οι ενήλικες των περιπτώσεων που συζητάμε, δεν μπορούν να ακολουθήσουν  πλήρως αυτές τις οδηγίες, η όποια σωματική άσκηση θα ωφελήσει την υγεία.  Μπορεί να χρειαστεί να συμβουλευτούν έναν επαγγελματία υγείας για την αναπηρία για να τα βοηθήσουν στον προσδιορισμό του είδους και της ποσότητας δραστηριότητας που είναι κατάλληλη για αυτούς.

Καθώς βλέπουμε λοιπόν η άσκηση και η σωματική δραστηριότητα επιβάλλεται και συνεισφέρει σημαντικά στη βελτίωση της υγείας των ανθρώπων αυτών με τις ιδιαίτερες δυσκολίες και πραγματικά αξίζουν τον κόπο να βοηθηθούν στη προσπάθεια τους από όσους  βρίσκονται κοντά τους και από όλο το υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο.

Αφήστε μια απάντηση

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιό σας!
Εισαγάγετε εδώ το όνομά σας